STURINGSDILEMMA: VAN HIËRARCHISCHE STURING TOT AUTONOMIE. Stelselbeschrijving, sturingstheorie en historische beschouwing maken duidelijk dat een continue balanceeract gaande is tussen vrijheid en autonomie voor de professional ener- zijds en een meer actieve en sturende rol vanuit de overheid anderzijds. De route naar on- derwijs van hoge kwaliteit en met gelijke kansen voor iedereen toont zich geen rechte lijn. Opvat- tingen over de rol van de overheid, de kracht van de markt, sturingsrelaties tussen de verschil- lende actoren, de rol van de professional en de mate van beroepsvrijheid veranderen over tijd. We vertrouwen graag op de kwaliteiten en intrinsieke motivatie van professionals, en willen werken vanuit een principal-steward relatie en autonomie geven. De leraar heeft het beste zicht op wat nodig is; de schoolleider en bestuurder zijn gemotiveerd hun leerlingen ver- der te brengen en op te laten groeien tot zelfstandige burgers. Al te sterke centrale sturing botst met de professionele vrijheid en bergt het risico in zich tot extra bureaucratie of leemlagen te lei- den en daarmee doelen minder goed te bereiken en ook het vak onaantrekkelijker te maken. Waar het evenwicht tussen hiërarchische sturing en autonomie precies ligt of zou moe- ten liggen en hoe de sturingsrelatie tussen overheid en veld zou moeten zijn, is een poli- tieke en maatschappelijke kwestie. Dit evenwicht is niet objectief of waardenvrij te bepalen.
