Definities en toepassingen Aanbiedingen en termijnen Rechten industriële en intellectuele eigendom Betaling en prijzen
cumelavoorwaarden Gedeponeerd bij de rechtbank van Utrecht onder nummer 329/2008
Definities en toepassingen
1.1. Deze voorwaarden zijn van toepassing op alle aanbiedingen en op alle overeenkomsten die de gebruiker van deze algemene voorwaar- den, verder te noemen opdrachtnemer, doet aan of sluit met derden, verder te noemen opdrachtgever.
1.2. Van deze algemene voorwaarden kan slechts bij schriftelijk aange- gane overeenkomst worden afgeweken. Deze afwijkingen hebben geen bindende werking op andere overeenkomsten met opdrachtgever.
1.3. De opdrachtgever met wie eenmaal op de onderhavige voor- waarden werd gecontracteerd, stemt in met toepasselijkheid van deze voorwaarden op latere overeenkomsten tussen opdrachtgever en ge- bruiker.
1.4. De voorwaarden worden aangeduid als cumelavoorwaarden.
Aanbiedingen en termijnen
2.1. Alle offertes zijn een vrijblijvend aanbod.
2.2. Overeengekomen termijnen zijn nimmer fatale termijnen en ge- ven in geen geval recht op schadevergoeding, tenzij dit schriftelijk is overeengekomen.
2.3. Overeenkomsten kunnen namens opdrachtnemer alleen aange- gaan worden door daartoe bevoegde personen. Afspraken met bij de uitvoering van het werk werkzame medewerkers van opdrachtnemer binden de opdrachtnemer niet. Op eerste verzoek van opdrachtgever zal opdrachtnemer aangeven wie binnen het bedrijf van opdrachtnemer bevoegd zijn tot het aangaan van overeenkomsten.
Rechten industriële en intellectuele eigendom
3. Alle door opdrachtnemer verstrekte tekeningen en andere beschei- den blijven eigendom van opdrachtnemer; tevens geldt onverkort zijn auteursrecht.
Betaling en prijzen
4.1. Alle overeengekomen prijzen zijn, behoudens wanneer zulks expli- ciet anders is vermeld, exclusief omzetbelasting.
4.2. Bij overschrijding van de normale arbeidstijden op werkdagen, bij arbeid op zaterdagen en op zon- en feestdagen, dit alles op verzoek van opdrachtgever, zal opdrachtnemer een toeslag op de overeenge- komen prijzen in rekening brengen, welke evenredig is met de extra hieruit voortvloeiende kosten.
4.3. Bij gebrek aan een reeds overeengekomen vaste prijs geschiedt de vaststelling van de prijs voor de uitgevoerde opdracht volgens de na voltooiing gebleken omvang der verrichte werkzaamheden en gele- verde of verbruikte materialen, op basis van de voor het begin van de werkzaamheden door partijen overeengekomen tarieven, of bij gebreke van zodanige vaststelling, op basis van de ten tijde van de oplevering van het werk ter plaatse geldende tarieven.
4.4. In het geval van meerdere opdrachtgevers, zijn zij allen hoofdelijk aansprakelijk voor de nakoming van de contractuele verplichtingen.
4.5. Het in het voorgaande lid bepaalde is tevens op een gedeeltelijk uitgevoerde opdracht van overeenkomstige toepassing.
4.6. Opdrachtnemer is gerechtigd opdrachtgever aanvangskosten in rekening te brengen.
4.7. Opdrachtnemer is gerechtigd voor uitvoering van de overeenkomst zekerheid te verlangen van opdrachtgever voor de nakoming van de betalingsverplichtingen.
4.8. Opdrachtnemer is gerechtigd prijsstijging van kostprijsbepalende factoren die zijn ontstaan na het tot stand komen van de overeenkomst, doch voor de op/aflevering, aan opdrachtgever door te berekenen. In- dien opdrachtnemer dit doet binnen 3 maanden na het sluiten van de overeenkomst, heeft opdrachtgever het recht de overeenkomst te ont- binden, van welk recht hij gebruik moet maken binnen 8 dagen na ken- nisgeving van de prijsverhoging. Ontbinding van de overeenkomst op deze wijze geeft geen der partijen het recht op schadeloosstelling.
Termijn van uitvoering
5.1. De opdracht dient te worden uitgevoerd binnen een door partijen overeen te komen termijn.
5.2. Opdrachtnemer voert de opdracht uit op de wijze en gedurende een binnen de overeengekomen termijn gelegen tijd, welke hem, reke- ning houdende met de belangen en voor zoveel mogelijk met de desbe- treffende wensen van opdrachtgever, daartoe geschikt voorkomen. Het tijdstip van de uitvoering van de opdracht wordt door opdrachtnemer tijdig aan opdrachtgever medegedeeld.
Overmacht
6.1. Opdrachtnemer is gerechtigd de uitvoering van zijn verplichtingen op te schorten voor de duur van een overmachtsituatie.
6.2. Onder overmacht wordt mede verstaan een omstandigheid die ten tijde van het sluiten van de overeenkomst redelijkerwijze niet te verwachten was en buiten de invloedssfeer van opdrachtnemer ligt. Daaronder wordt mede verstaan: overheidsmaatregelen, bijzondere weeromstandigheden, stakingen, vervoersstremmingen, ziekte, onlus- ten en/ of oorlogen, en een toerekenbare tekortkoming in de nakoming en/of overmacht aan de zijde van die personen waarvan opdrachtne- mer afhankelijk is voor de fabricage en/of levering van producten.
6.3. Overmacht kan nimmer grond zijn voor schadevergoeding aan opdrachtgever.
Vergunningen, ontheffingen
7.1. Opdrachtgever moet ervoor zorgen dat alle vergunningen, onthef- fingen en andere beschikkingen die noodzakelijk zijn om het werk uit te voeren tijdig en met de juiste inhoud verkregen zijn.
7.2. Opdrachtgever en opdrachtnemer kunnen onderling anders over- eenkomen, mits schriftelijk vastgelegd.
Wijzigingen in het werk en omstandigheden
8.1. Wijzigingen in het werk resulteren in ieder geval in meer- of min- der werk als:
a. er sprake is van een wijziging in het ontwerp of bestek;
b. de door opdrachtgever verstrekte informatie niet overeenstemt met de werkelijkheid;
c. van geschatte hoeveelheden met meer dan 10% wordt afge- weken;
d. de normale werktijd, met meer dan 10% wordt overschreden.
8.2. Meerwerk wordt berekend op basis van de waarde van de prijs- bepalende factoren die geldt op het moment dat het meerwerk wordt verricht. Minderwerk wordt verrekend op basis van de waarde van de prijsbepalende factoren die gold op het moment van het sluiten van de overeenkomst.
8.3. Indien tijdens de uitvoering onvoorziene omstandigheden blijken die niet door opdrachtgever schriftelijk zijn medegedeeld en ook niet zonder onderzoek visueel waarneembaar waren voor opdrachtnemer ten tijde van het opnemen van het werk ter plaatse, zoals - bijvoorbeeld
- zich onder het maaiveld bevinden van stenen of andere objecten, funderingsresten of moerassige gedeelten of andere grondsoorten dan zichtbaar aan de oppervlakte, heeft opdrachtnemer het recht de prijs aan te passen in verband met de extra kosten die uit deze onvoorzien- bare omstandigheden voortvloeien. Xxxx opdrachtgever hier niet mee akkoord dan is opdrachtnemer bevoegd de overeenkomst bij aangete- kende brief met onmiddellijke ingang te ontbinden. Opdrachtgever is in dat geval niet gerechtigd tot het vorderen van enige schadevergoeding, opdrachtnemer is wel gerechtigd over te gaan tot een afrekening op grond van art. 7:764 lid 2.
8.4. Als het saldo van het minderwerk dat van het meerwerk overtreft, mag opdrachtnemer bij de eindafrekening 10% van het verschil van de saldi bij opdrachtgever in rekening brengen. Deze bepaling geldt niet voor minderwerk dat gevolg is van een verzoek van opdrachtnemer.
Verplichtingen opdrachtgever
9.1. Als opdrachtgever aan opdrachtnemer gegevens verstrekt, mag opdrachtnemer uitgaan van de juistheid hiervan en zal hij zijn aanbie- ding hierop baseren. Schade voortvloeiend uit onjuistheid of onvolle- digheid van deze gegevens komt voor rekening van opdrachtgever.
9.2. Opdrachtgever is verplicht onderzoek te plegen naar, en opdracht-
nemer schriftelijk in te lichten omtrent alle omstandigheden, waaron- der de ligging en aanwezigheid van obstakels, kabels, leidingen en overige aanwezige belemmeringen en risico’s zoals de toestand van de bodem en (grond)waterstand, risico’s voor derden (bijvoorbeeld bij spuitwerkzaamheden), en perceelsbeperkingen (waterwingebied, na- tuurbeschermingsgebied etc).
9.3. Opdrachtgever dient in geval van werkzaamheden waarbij onder- grondse obstakels geraakt kunnen worden, ten minste vijf werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden een melding bij het Kadaster uit te (laten) voeren. Opdrachtgever dient er zelf op toe te zien dat alle betrokken kabel- en leidingbeheerders reageren. Opdrachtgever stelt opdrachtnemer de resultaten van dit onderzoek ter hand voor aanvang van de werkzaamheden.
9.4. Indien opdrachtgever niet heeft voldaan of kan voldoen aan het ge- stelde in de artikelen 9.1 en 9.2, dient hij dit onmiddellijk, doch uiterlijk vijf werkdagen voor aanvang van de overeenkomst, aan opdrachtne- mer schriftelijk aan te geven. Opdrachtnemer zal in dat geval zelf op kosten van opdrachtgever het benodigde onderzoek instellen.
9.5. Indien opdrachtgever niet in de vorige leden bedoelde informatie heeft verschaft, danwel niet aan de in artikel 9.2 bedoelde verplichting heeft vol- daan, vrijwaart hij opdrachtnemer voor alle schade die voort kan vloeien uit het raken of beschadigen van ondergronde obstakels in de ruimste zin des woords, alsmede de daaruit voortvloeiende gevolgschade.
9.6. Wanneer opdrachtnemer en opdrachtgever van mening verschil- len over de vraag of weers- en/of werkomstandigheden een negatieve invloed op het werk kunnen hebben, is opdrachtnemer gerechtigd het werk niet uit te voeren, zonder dat daaruit enige plicht tot schadever- goeding voorvloeit. Mocht opdrachtnemer het werk, op uitdrukkelijk verzoek van opdrachtgever wel uitvoeren, dan is de uitvoering van het werk voor risico van opdrachtgever en is opdrachtgever nimmer ge- rechtigd tot enige schadevergoeding, mochten de werkzaamheden een negatief resultaat hebben.
9.7. Opdrachtgever is verplicht alle beletselen weg te nemen, alsmede opdrachtnemer in te lichten omtrent alle omstandigheden welke tot ge- volg hebben of kunnen hebben dat de opdrachtnemer niet in staat is de opdracht in de in artikel 5.1 bedoelde tijd van uitvoering zo snel en goed mogelijk, alsmede zonder schade uit te voeren.
9.8. Opdrachtgever draagt ervoor zorg dat het terrein waar de over- eenkomst wordt uitgevoerd goed bereikbaar is volgens het inzicht van de opdrachtnemer.
9.9. Opdrachtgever is gehouden de schade ontstaan door niet naleving van de in het voorgaande lid bedoelde verplichtingen, door hem aan de opdrachtnemer veroorzaakt, te vergoeden. De nieuwe uitvoering van het werk geschiedt wanneer de planning van opdrachtnemer dit toelaat.
9.10. Indien door opdrachtgever aangeleverde materialen op eniger- lei wijze vervuild blijken te zijn, waardoor opdrachtnemer extra kosten moet maken, zijn de kosten voor rekening van opdrachtgever.
9.11. Door opdrachtgever aangedragen of in opdracht van opdrachtge- ver af te voeren zaken blijven eigendom en dus voor rekening en risico van opdrachtgever.
9.12. Opdrachtgever vrijwaart opdrachtnemer tegen alle vorderingen tot vergoeding van (gevolg)schade berokkend aan niet zichtbare ei- gendommen, als kabels en leidingen, tenzij de ligging daarvan aan opdrachtnemer tijdig en juist en duidelijk was aangegeven, zoals om- schreven in de artikelen 9.1 t/m 9.3.
9.13. Tenzij anders is overeengekomen is opdrachtgever verantwoor- delijk voor het eventueel afvoeren van bij de uitvoering van de overeen- komst vrijgekomen zaken zoals grond en afval.
9.14. Opdrachtgever is verantwoordelijk voor het aanleveren van gege- vens over de (milieu) kwaliteit van de door opdrachtnemer te ontgraven of te bewerken bodems, dan wel van het door opdrachtnemer te ver- voeren materiaal.
9.15. Opdrachtnemer is niet aansprakelijk voor de gevolgen van het ontbreken van in artikel 7 benodigde vergunningen dan wel in 9.14 vereiste gegevens.
9.16. De kosten van bemonstering en analyses van te ontgraven, te vervoeren, te bewerken of te storten zaken zijn voor rekening van de opdrachtgever, tenzij dit schriftelijk anders is overeengekomen.
Oplevering van het werk
10.1. Het werk wordt als opgeleverd beschouwd wanneer:
a. opdrachtgever het werk heeft goedgekeurd;
b. het werk door opdrachtgever in gebruik is genomen. Neemt opdrachtgever een deel van het werk in gebruik dan wordt dat gedeelte als opgeleverd beschouwd;
c. opdrachtnemer aan opdrachtgever schriftelijk heeft meege- deeld dat het werk voltooid is en opdrachtgever niet binnen 14 dagen na de mededeling schriftelijk kenbaar heeft ge- maakt of het werk al dan niet is goedgekeurd;
d. opdrachtgever het werk niet goedkeurt op grond van kleine gebreken of ontbrekende onderdelen die binnen 30 dagen kunnen worden hersteld of nageleverd en die ingebruikname van het werk niet in de weg staan.
10.2. Keurt opdrachtgever het werk niet goed, dan is hij verplicht dit onder opgave van redenen schriftelijk kenbaar te maken aan opdracht- nemer.
10.3. Keurt opdrachtgever het werk niet goed, dan zal hij opdrachtne- mer in de gelegenheid stellen het werk opnieuw op te leveren. Hij dient opdrachtnemer hierbij een redelijke termijn te gunnen. De bepalingen van dit artikel zijn daarop opnieuw van toepassing.
Huur
11.1. Opdrachtnemer verbindt zich het overeengekomen werktuig of de overeengekomen machine met uitrusting in goede staat ter beschikking te stellen voor de overeengekomen periode, gelijk de opdrachtgever verplicht is het materieel van de opdrachtnemer aan te nemen met in- achtneming van de overeengekomen termijn en eventueel overeenge- komen opzegtermijn.
11.2. Bij het in ontvangst nemen van het huurobject dient opdrachtge- ver zorgvuldig het huurobject op deugdelijkheid, gaafheid en volledig- heid te onderzoeken. Indien opdrachtgever daarbij gebreken of tekor- ten ontdekt, dient hij deze onverwijld schriftelijk aan opdrachtnemer te melden.
11.3. Meeruren worden doorberekend, minderuren worden niet verre- kend tenzij schriftelijk anders overeengekomen.
11.4. Opdrachtgever is verplicht het huurobject te gebruiken uitsluitend binnen het kader waarvoor het huurobject naar zijn aard geschikt is en alleen voor het doel waarvoor het gehuurd is.
11.5. Opdrachtgever gebruikt het huurobject met het in acht nemen van de aanwijzingen, die opdrachtnemer hem door middel van instruc- tieboeken e.d. of anderszins verstrekt. Opdrachtgever verklaart vol- doende ervaring en deskundigheid te hebben met betrekking tot het huurobject.
11.6. Opdrachtgever inspecteert het huurobject doorlopend op de goede werking en, voor zover niet anders is overeengekomen, verricht hij tijdig het benodigde dagelijks onderhoud voor behoud van de goede werking, één en ander conform de specificaties van de fabrikant.
11.7. De kosten van onderhoud en reparatie, alles voor zover deze het gevolg zijn van normale slijtage bij een behoorlijk gebruik overeenkom- stig de bestemming, zijn voor rekening van opdrachtnemer.
11.8. Opdrachtgever treft alle redelijke maatregelen ter voorkoming van beschadiging en/of verlies van het huurobject.
11.9. Opdrachtgever dient alle gebruikelijke maatregelen te nemen om diefstal van het huurobject te voorkomen. Opdrachtgever is aansprake- lijk voor diefstal en verduistering van het huurobject.
11.10. Opdrachtgever is zelf verantwoordelijk voor deskundigheid van de machinist voor het bedienen van het materieel en opdrachtgever is verantwoordelijk voor instructie van de machinist.
11.11. Opdrachtgever is aansprakelijk voor alle schade, hoe ook ge- naamd en hoe ook aan het huurobject toegebracht of ontstaan tijdens de huurperiode. Na ontdekking van een gebrek, tekort of beschadiging
aan het huurobject, zet opdrachtgever het gebruik ervan niet voort dan na overleg met opdrachtnemer. Laat opdrachtgever (tijdig) overleg met opdrachtnemer na, dan komt of blijft schade als gevolg van voortgezet gebruik voor rekening van opdrachtgever.
11.12. Opdrachtgever is aansprakelijk voor alle schade, hoe dan ook genaamd en hoe ook door het huurobject toegebracht of ontstaan aan zichtbare en niet-zichtbare roerende of niet-roerende zaken/eigendom- men van derden (bv. ondergrondse kabels en leidingen).
11.13. Opdrachtgever of machinist die het gehuurde object komt halen bij de opdrachtnemer dient zich te legitimeren met een geldig legiti- matiebewijs.
11.14. Opdrachtgever is aansprakelijk voor alle schade aan of door het verhuurde tijdens transporten, dus ook tussentijds, die door of in opdracht van opdrachtgever worden uitgevoerd, hoe en door wie dan ook ontstaan.
11.15. Wanneer opdrachtnemer of diens gemachtigde de soort en het aantal gemaakte verhuururen op werkbonnen registreert, worden deze wekelijks opgemaakt en door beide partijen voor akkoord ondertekend. Maakt opdrachtgever of diens gemachtigde geen gebruik van de gebo- den gelegenheid tot ondertekening, dan wordt opdrachtgever geacht zich met de inhoud van de werkbonnen te verenigen.
11.16. Het is opdrachtgever verboden het huurobject in huur, onder- huur, gebruik of anderszins aan derden ter beschikking te stellen zon- der voorafgaande schriftelijke toestemming van opdrachtnemer.
11.17. Opdrachtgever dient door hem ingehuurd materieel voor 15.00 uur af te melden bij opdrachtnemer indien dit materieel de volgende dag niet meer ingehuurd wordt. Zo niet, dan brengt opdrachtnemer een extra dag huur bij opdrachtgever van ingehuurde materieel in re- kening.
11.18. Bij niet tijdige teruglevering van het (gehuurde) materieel na af- loop van de huurperiode is de opdrachtgever verplicht de schade voort- vloeiende uit deze overschrijding aan opdrachtnemer te vergoeden.
11.19. De huurperiode wordt vastgesteld in 1 of meer hele dagen en vangt aan op de dag van aflevering van het huurobject en eindigt op de dag, waarop het huurobject compleet door de opdrachtnemer in ont- vangst is genomen.
11.20. Indien niet anders is overeengekomen zijn de prijzen van ver- huur exclusief brandstofkosten en aan- en afvoerkosten.
11.21. Wanneer opdrachtgever het door hem gehuurde werkmaterieel verzekert dient de verzekeringsdekking tenminste gelijkwaardig te zijn aan de voorwaarden van de Nederlandse Beurspolis voor Landmate- riaal 2006, rubriek 4.1.1: Casco Standaard en rubriek 4.2.2: Aanspra- kelijkheid Uitgebreid.
11.22. Wanneer opdrachtgever het door hem gebruikte werkmaterieel verzekert, moet de aansprakelijkheidsverzekering voor het ingehuurde materieel de opdrachtnemer in haar hoedanigheid van opdrachtgever/ houder van het werkmaterieel, meeverzekeren. Opdrachtgever ver- leent uitdrukkelijk en onherroepelijk toestemming aan opdrachtnemer om aan die verzekering rechten te ontlenen. Indien dit lid niet wordt nagekomen of opdrachtgever een andere verplichting in dit artikel niet is nagekomen, en opdrachtnemer door een derde aangesproken wordt tot het betalen van enige schadevergoeding, is opdrachtgever verplicht opdrachtnemer volledig te vrijwaren en opdrachtnemer alles te vergoe- den wat opdrachtnemer aan deze derde moet voldoen.
11.23. Opdrachtgever betaalt bij enig evenement in relatie tot het huur- object waarbij een beroep wordt gedaan op de verzekering van de opdrachtnemer, het totale eigen risico en alle daaruit voortvloeiende schade.
Aansprakelijkheid
12.1. Opdrachtnemer beperkt zijn aansprakelijkheid tot schade die door opdrachtgever is geleden als gevolg van opzet of grove schuld van opdrachtnemer, en overigens met inachtneming van het hierna volgende.
12.2. Schade waarvoor aansprakelijkheid nadrukkelijk is uitgesloten:
a. gevolgschade, waaronder o.a. bedrijfsschade, stagnatiescha- de en gederfde winst;
b. opzichtschade: schade aan goederen die opdrachtnemer voor opdrachtgever vervoert, bewerkt, behandelt, huurt, leent, gebruikt, bewaart, of om welke andere reden dan ook onder zich heeft;
c. schade veroorzaakt door hulppersonen, ingeschakeld door opdrachtgever of derden, ook indien sprake is van opzet of grove schuld;
x. xxxxxx die opdrachtgever lijdt door claims van derden;
e. structuurbederf van de bodem;
f. Schade ontstaan door bespuiting met gewasbeschermings- middelen welke niet voor rekening van opdrachtnemer beho- ren te komen zoals door opdrachtgever aangereikte of geadvi- seerde gewasbeschermingsmiddelen etc.
12.3. Opdrachtgever dient zich desgewenst zelf tegen schade zoals genoemd in artikel 12.2 te verzekeren.
12.4. De aansprakelijkheid wordt overigens beperkt tot het factuur- bedrag van de betreffende werkzaamheden met een maximum van
€10.000,-.
12.5. Desgevraagd zal over de inhoud van de polisvoorwaarden van de afgesloten verzekeringen nadere informatie worden verschaft.
Reclames
13.1. Zichtbare gebreken dienen binnen 24 uur na feitelijke afgifte van de zaak of oplevering van het werk schriftelijk aan opdrachtnemer ge- meld te worden.
13.2. Overige gebreken dienen schriftelijk te worden gemeld binnen bekwame tijd nadat deze zijn ontdekt of redelijkerwijs hadden moeten zijn ontdekt.
13.3. Na het verstrijken van deze termijnen vervalt het recht zich op het gebrek te mogen beroepen.
13.4. Het indienen van reclame heft de betalingverplichting niet op.
13.5. Het is opdrachtnemer uitdrukkelijk toegestaan bij de uitvoering van de werkzaamheden af te wijken van een eerder uitgebracht ad- vies, verstrekt plan of tekening, aangezien dit advies, verstrekt plan of tekening een uitvoeringsplan is dat opgesteld is voor aanvang van de werkzaamheden, en tijdens de werkzaamheden het soms dienstig kan zijn wijzigingen door te voeren.
13.6. Het recht op reclame verjaart na verloop van één jaar na beëindi- ging van de werkzaamheden of oplevering van het werk.
Betaling
14.1. Opdrachtgever is gehouden de factuur te betalen binnen de op de factuur vermelde termijn.
14.2. Uitgesloten is het recht van opdrachtgever om niet erkende vor- deringen met elkaar te verrekenen.
14.3. De volledige vordering tot betaling is onmiddellijk opeisbaar als:
a. een betalingstermijn is overschreden;
b. opdrachtgever failliet is gegaan, surseance van xxxxxxxx aan- vraagt, of is toegelaten tot een schuldsanering;
c. beslag op zaken of vorderingen van opdrachtgever is gelegd;
d. de opdrachtgever (vennootschap) wordt ontbonden;
e. de opdrachtgever (natuurlijk persoon) onder curatele wordt ge- steld of overlijdt.
Openbare weg
15.1. Opdrachtgever dient zorg te dragen voor het schoonmaken en schoonhouden van de openbare weg voor, tijdens en na werkzaamhe- den waarbij de openbare weg gebruikt wordt voor de werkzaamheden. Wanneer hij dit niet doet, is hij gehouden dit opdrachtnemer voor aan- vang van de werkzaamheden schriftelijk mede te delen.
15.2. Opdrachtnemer is te allen tijde bevoegd zelf het schoonmaken en schoonhouden van de openbare weg ter hand te nemen. De kosten die hij hiervoor maakt brengt hij in rekening bij opdrachtgever, tenzij op- drachtgever met opdrachtnemer overeenkomt dat opdrachtgever voor deze werkzaamheden zorg draagt.
15.3. Opdrachtnemer draagt zorg voor plaatsing van waarschuwings- borden en is gerechtigd de kosten die hij hiervoor maakt in rekening te brengen bij opdrachtgever.
Levering van goederen
16.1. De plaats van levering is de door opdrachtgever bepaalde locatie welke ontsloten is door een verharde weg. Vanaf het moment van le- vering zijn de goederen voor risico van de opdrachtgever. Hiervan kan slechts bij schriftelijke overeenkomst worden afgeweken.
16.2. Behoudens schriftelijk afwijkende overeenkomst komen de kos- ten van het transport, lossen en verzekering voor rekening van op- drachtgever.
Eigendomsvoorbehoud en retentierecht
17.1. Opdrachtnemer heeft een eigendomsvoorbehoud als bedoeld in artikel 3:92 BW op alle door hem geleverde zaken ter zake van de vor- deringen betreffende de tegenprestatie voor door opdrachtnemer aan opdrachtgever krachtens overeenkomst geleverde of te leveren zaken of krachtens een zodanige overeenkomst tevens ten behoeve van de opdrachtgever verrichte of te verrichten werkzaamheden, alsmede ter zake van de vorderingen wegens te kort schieten in de nakoming van zodanige overeenkomsten, tenzij uitdrukkelijk anders overeengeko- men. Opdrachtgever is verplicht zich te onthouden van iedere hande- ling die aan voornoemd eigendomsvoorbehoud afbreuk doet, zoals het vestigen van een pandrecht, overdracht aan een derde, verkoop of montage.
17.2. Opdrachtnemer heeft een retentierecht op aan hem ter bewer- king, reparatie of bewaring aangeboden zaken. In geval opdrachtne- mer daarop een beroep doet, vervalt dat recht niet door het stellen van zekerheid door opdrachtgever.
Garantie
18. Garantie wordt alleen verleend indien dit nadrukkelijk is overeen- gekomen en daartoe een schriftelijk garantiebewijs is afgegeven. In- dien niet door opdrachtnemer, maar door de fabrikant of een andere leverancier garantie is gegeven is opdrachtnemer bij die overeenkomst geen partij en zal hij desgewenst slechts bemiddeling verlenen bij de afwikkeling van de garantieclaim.