REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
BESLISSING (BRUGEL-BESLISSING-20230822-237)
betreffende de door SYNERGRID voorgestelde documenten voor de omkadering van de levering van flexibiliteitsdiensten door distributienetgebruikers
Opgesteld op basis van artikels 79 en 190bis van het technisch reglement voor het beheer van het elektriciteitsdistributienet in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en van de toegang ertoe
22.08.2023
Xxxxxxxxx 00 Xxxxxx xxx Xxxx - X-0000 Xxxxxxx/Xxxxxxxxx T: 02 563 02 00 – F: 02 563 02 13
Inhoudsopgave
2 Onderwerp van de beslissing 4
3.3 Bijzondere opmerkingen per document 8
3.3.3 Market Guide Flexibility 9
1 Juridische grondslag
Het technisch reglement voor het beheer van het elektriciteitsdistributienet in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en van de toegang ertoe bepaalt in artikel 79 het volgende:
"Art 79. […]
§2. De distributienetbeheerder mag in voorkomend geval specifieke aansluitingsvoorschriften vastleggen afhankelijk van de bijzondere lokale eigenschappen van het distributienet.
§3. De voorschriften bedoeld in paragraaf 2 en de normen van Synergrid worden meegedeeld aan Brugel. Brugel kan ze goedkeuren en, in voorkomend geval, opmerkingen geven of suggesties doen."
Daarbij bepaalt artikel 190bis ook het volgende:
"Art. 190bis. Iedere persoon wiens gebruikelijke activiteiten bestaan in het aansturen van het verbruik en/of de elektriciteitsproductie van een of meer distributienetgebruikers om de aldus aangeboden flexibiliteit te valoriseren, sluit met de distributienetbeheerder een flexibel toegangscontract af. Het flexibel toegangscontract wordt opgesteld op basis van het model dat is goedgekeurd door Brugel, bepaald door Synergrid of, bij ontstentenis, door de distributienetbeheerder. De operator van flexibiliteitsdiensten leeft de technische voorwaarden na die door de distributienetbeheerder zijn opgelegd en, in elk geval, de Synergrid-normen."
Deze beslissing beantwoordt aan deze wettelijke verplichtingen.
2 Onderwerp van de beslissing
Op 30 juni 2023 diende Synergrid, in naam en voor rekening van XXXXXXX, een aanvraag in voor de goedkeuring van nieuwe versies van een reeks documenten voor de omkadering van de levering van flexibiliteitsdiensten door distributienetgebruikers (DNG). Het gaat om:
• De modelovereenkomst tussen DNB en FSP in het kader van de levering van flexibiliteitsdiensten door gebruik te maken van de flexibiliteit van de distributienetgebruikers (hierna 'overeenkomst DNB-FSP');
• Technisch voorschrift C8/01: procedure voor de kwalificatie van de installaties van klanten (Network Flexibility Study) voor deelname van de DNG's aan flexibiliteitsdiensten (hierna 'voorschrift C8/01');
• Market Guide Flexibility (hierna 'MG FLEX'): handboek voor de uitwisseling van gegevens tussen spelers over de activering van flexibiliteitsdiensten op het distributienet.
De drie bovengenoemde documenten maakten van 19 april tot 3 juni 20231 het voorwerp uit van een openbare raadpleging voordat ze ter goedkeuring werden voorgelegd aan de gewestelijke regulatoren. SYNERGRID heeft een consultatieverslag ingediend ter ondersteuning van haar verzoek tot goedkeuring van deze documenten.
3 Analyse en ontwikkeling
Sinds enkele jaren stellen de Belgische netbeheerders, verzameld onder SYNERGRID, regelmatig documenten voor aan de gewestelijke regulatoren voor de omkadering van de levering van flexibiliteitsdiensten door de distributienetgebruikers. Deze documenten worden bijgewerkt in overeenstemming met veranderingen in de marktomstandigheden als gevolg van aanpassingen aan de flexibiliteitsproducten van ELIA of aan de federale reglementen (bv. regels voor energieoverdracht). Deze markt wordt dus voornamelijk gedomineerd door de flexibiliteitsproducten van ELIA en is vooral gericht op klanten die aangesloten zijn op de hoogspanning van het distributienet.
In deze context hebben de gewestelijke regulatoren SYNERGRID aangemoedigd om een roadmap voor te stellen voor het openstellen van de flexibiliteitsmarkt voor de deelname van klanten met een laagspanningsaansluiting. SYNERGRID heeft gekozen voor een gefaseerde aanpak, waarbij de markt geleidelijk wordt opengesteld voor laagspanning, zodat de beheersprocessen van de diensten kunnen worden getest voordat ze worden gevalideerd voor algemene toepassing op laagspanning.
In die optiek heeft SYNERGRID werkgroepen en thematische raadplegingen georganiseerd met de verschillende spelers om voorstellen uit te werken voor de omkadering van de toegang tot de flexibiliteitsmarkt op het niveau van het distributienet.
1 Beschikbaar op de website van Synergrid: xxxxx://xxx.xxxxxxxxx.xx/xx/xxxxxxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxx- raadpleging/documenten-flexibiliteit-lente-2023.
In de context van de energiecrisis is er bovendien een duidelijke behoefte om de beschikbare flexibiliteitsmiddelen op het distributienet te benutten en daarom, en met het oog op de komende winter, wordt SYNERGRID aangespoord om actie te ondernemen om bepaalde klanten met een laagspanningsaansluiting te laten deelnemen aan het in evenwicht houden van het elektriciteitssysteem. Het is vanuit die optiek dat SYNERGRID een 'Fast Track LV'-proces heeft opgestart om het activeringsproces van de diensten die gekoppeld zijn aan de automatische frequentieherstelreserve (aFRR2) te versnellen. Dit proces betekent dat de documenten die momenteel van kracht zijn voor de omkadering van de markt voor laagspanningsflexibiliteit zullen moeten worden aangepast, in het bijzonder de modelovereenkomst DNB-FSP en voorschrift C8/01 met betrekking tot de Network Flexibility Study (hierna NFS).
In dezelfde geest is SYNERGRID begonnen met het opstellen van een handboek voor gegevensuitwisseling (MG Flex) tussen de verschillende spelers (operatoren en commerciële spelers) voor het beheer van de toegang en de activering van flexibiliteitsdiensten op het distributienet. Dat handboek is gestructureerd rond vijf gebieden (Structure, Operate, Measure, Settle, Billing) op dezelfde manier als de MIG6 die momenteel van kracht is voor het beheer van uitwisselingen voor de leveringsmarkt. Dit handboek, dat procedures samenbrengt die al bestaan in documenten die momenteel van kracht zijn, is als bijlage toegevoegd aan de modelovereenkomst DNB-FSP.
De wijzigingen die werden aangebracht aan de documenten die SYNERGRID ter goedkeuring aan BRUGEL heeft voorgelegd, houden ook rekening met de recente ontwikkelingen op het vlak van CRM3- en FCR4-producten. Hierbij wordt rekening gehouden met:
• De evolutie van de werkingsregels van het capaciteitsvergoedingsmechanisme (CRM).
• De aanpassingen en digitalisering van updates van afnemerpools voor FCR.
• Het overlegkader:
De ter goedkeuring voorgelegde documenten werden eerst besproken in thematische overlegworkshops (PDG voor Product Design Group) voordat ze werden onderworpen aan een openbare raadpleging. Hoewel de discussies tijdens die workshops over het algemeen van zeer hoge kwaliteit zijn en de verschillende spelers de gelegenheid bieden om argumenten te ontwikkelen die rekening houden met hun zorgen, blijft het door SYNERGRID geïmplementeerde kader ontoereikend. Met het oog op de uitdagingen waar de flexibiliteitsmarkt voor staat, moet het overlegkader beter worden gestructureerd, vooral door:
o De organisatie van een beperkt overlegforum, gelijkaardig aan dat van ATRIAS, met een hiërarchische besluitvormingsstructuur op drie niveaus: een marktcomité bestaande uit de voorzitters van de deelnemende entiteiten voor strategische kwesties, een stuurcomité voor tactische kwesties en thematische
2 Automatic Frequency Restoration Reserve, i.e. de secundaire reserve van XXXX
3 Capacity Remuneration Mechanism
4 Frequency Restoration Reserve, i.e. de primaire reserve van XXXX
werkgroepen voor zeer specifieke kwesties. BRUGEL is van mening dat de regulatoren als waarnemers kunnen deelnemen aan deze verschillende overleggroepen of -comités;
o De uitwerking van duidelijke, transparante en niet-discriminerende governanceregels om geïnformeerd, efficiënt en doeltreffend overleg mogelijk te maken voor de validatie van voorgestelde documenten die moeten worden voorgelegd aan een openbare raadpleging en ter goedkeuring aan de regulatoren, voor de ontwikkeling van een geïntegreerde en toekomstbestendige visie en voor de goedkeuring van een gecontroleerd budget voor de ontwikkeling van IT-platforms voor de uitvoering van marktprocessen met betrekking tot flexibiliteitsdiensten.
• De consultatieprocedure:
Voordat de documenten ter goedkeuring werden voorgelegd, organiseerde SYNERGRID van 21 april tot 2 juni 2023 een openbare raadpleging over deze documenten. Volgens SYNERGRID beantwoordt de consultatieprocedure aan de bepalingen van artikel 4.3.63 §3 van het technisch reglement van toepassing in het Vlaams Gewest (in de andere Gewesten bevatten de respectievelijke technische reglementen geen gelijkwaardige bepalingen). Bovengenoemd artikel bepaalt dat het vaststellen en de wijziging van de regels voor de marktprocessen voor flexibiliteit gebeurt na een consultatie van de transmissienetbeheerder en met de op het distributienet actieve marktdeelnemers, waaronder evenwichtsverantwoordelijken, toegangshouders en dienstverleners van flexibiliteit.
Bij de hervormingen van het technisch reglement van het Brusselse distributienet zullen nieuwe bepalingen worden opgenomen voor de omkadering van de overleg- en consultatieprocessen voor documenten met betrekking tot de flexibiliteitsmarkt, waaronder in het bijzonder verplichtingen voor de DNB om, in overleg met de andere DNB's en de marktspelers, de volgende nota's op te stellen:
- Een visienota voor een handboek voor uitwisseling (MIG) voor het geautomatiseerde beheer van toegangspunten met meerdere diensten en meerdere spelers op hetzelfde toegangspunt;
- Een visienota over de omkadering van de markt voor laagspanningsflexibiliteit, in het bijzonder met betrekking tot de uitrol van het IT-platform voor het beheer van de activering van flexibiliteitsdiensten;
Bovendien is BRUGEL van mening dat de procedure voor de uitvoering van de voorstellen van de MIG voor de flexibiliteitsmarkt identiek zou moeten zijn aan de procedure die van kracht is voor de MIG voor de leveringsmarkt.
• De gekozen aanpak voor de omkadering van de flexibiliteitsdiensten:
Uit het onderzoek van de ter goedkeuring voorgelegde documenten blijkt dat bepaalde aspecten van de door SYNERGRID gekozen aanpak voor de geleidelijke omkadering van de flexibiliteitsmarkt problematisch kunnen zijn, waaronder meer bepaald:
o Specifieke regelingen voor flexibiliteitsproducten:
Met het oog op de aard van de flexibiliteitsmarkt is het de koper van de flexibiliteitsdiensten (FRP) die bepaalt aan welke technische eisen de leverancier van die diensten (FSP) moet voldoen. Op basis van die eisen ontwikkelt SYNERGRID marktprocedures (Prekwalificatie, Structure, Operate, Measure, Settle, Billing) met regelingen (meer of minder restrictief) voor elk product. Het resultaat is een omkadering die bestaat uit verschillende specifieke regelingen, waarvan de evolutie uitsluitend afhangt van de visie van de enige koper van flexibiliteit (ELIA) en een enkel type flexibiliteit (expliciet).
Bovendien zijn bepaalde vereisten (of toleranties) onbegrijpelijk: de vereiste van een slimme meter met een verbruiksprofielsysteem wordt bijvoorbeeld alleen opgelegd als de DNB die zou kunnen activeren: uiteindelijk hangen de vereisten niet af van de aard van het product, maar van het vermogen van de DNB om de meetactiviteit te beheren.
BRUGEL is van mening dat SYNERGRID duidelijk een basisregeling moet definiëren die van toepassing is op alle producten van de verschillende FRP's (ELIA, DNB, BRP of andere). Die basisregeling moet in overeenstemming zijn met de rollen die de gewestelijke wetgeving aan de DNB toekent, in het bijzonder met betrekking tot meet- en marktfaciliterende activiteiten, en met een gecoördineerde visie op de uitrol van laagspanningsflexibiliteitsdiensten. De verschillende FRP's moeten dan producten aanbieden die rekening houden met de vereisten van die basisregeling. Een dergelijk systeem mag productinnovatie natuurlijk niet verbieden of in de weg staan, maar is bedoeld om zichtbaarheid te geven aan de basiseisen, die onafhankelijk zijn van de aard van de producten.
o De uitbreiding van de regels voor hoogspanning naar laagspanning:
Het is duidelijk dat SYNERGRID de regels die momenteel van kracht zijn voor hoogspanning blijft omzetten naar klanten met een laagspanningsaansluiting, vooral wat betreft de procedure voor de prekwalificatie van installaties voor flexibiliteitsdiensten, met een uitzondering voor klanten in het Vlaams Gewest die zijn vrijgesteld van deze procedure als ze een vermogen hebben van minder dan 5 kVA eenfasig (of 10 kVA driefasig).
BRUGEL is van mening dat de DNB een vereenvoudigde regeling moet invoeren voor DNG's met een aansluitingscapaciteit van minder dan 56 kVA: de DNB hoeft alleen te weten of deze DNG's behoren tot de niches die in artikel 26octies van de elektriciteitsordonnantie zijn aangegeven. Prekwalificatie per afnemerpool voor alle soorten producten kan door de DNB worden overwogen. De DNB stelt ter goedkeuring van BRUGEL een objectieve, niet- discriminerende en transparante procedure voor de prekwalificatie van een pool van LS-afnemers voor. Voor de instelling van een dergelijke procedure moet de DNB een proefproject uitvoeren om de verschillende situaties die zich kunnen voordoen te analyseren en de meest geschikte methoden te implementeren.
• De reikwijdte van deze beslissing:
De documenten die SYNERGRID ter goedkeuring voorlegt, betreffen updates van documenten die al door BRUGEL werden goedgekeurd, ook al verwijst de
modelovereenkomst DNB-FSP in zijn bepalingen naar het nieuwe handboek voor de uitwisseling van flexibiliteitsgegevens (Market Guide Flexibility).
Met het oog op de zeer lichte inhoud van dat handboek, onderzoekt BRUGEL de modelovereenkomst DNB-FSP op basis van artikel 190bis van het technisch reglement dat momenteel van kracht is in het Brussels Gewest. Als deel van de hervormingen die momenteel worden uitgewerkt voor het nieuwe technisch reglement, is een specifieke procedure opgezet voor de omkadering van de uitwerking van de MIG voor flexibiliteit en de bijbehorende openbare raadplegingsprocedure die identiek is aan de MIG die van toepassing is op de leveringsmarkt.
Bovendien zijn sommige bepalingen uit de SYNERGRID-documenten van regelgevende aard en moeten ze daarom worden opgenomen in het nieuwe technisch reglement, vooral de bepalingen die de keuze van de afnemers beperken of die beperkingen opleggen aan de nettoegang bij niet-naleving van de gespecificeerde procedures.
In deze context keurt BRUGEL de voorgelegde documenten goed onder de voorwaarden vermeld in paragraaf 4 van deze beslissing, zonder afbreuk te doen aan de regelgevende bepalingen die zullen worden aangenomen na de consultatieprocedure over het ontwerp dat momenteel wordt opgesteld met XXXXXXX.
3.3 Bijzondere opmerkingen per document:
De modelovereenkomst DNB-FSP stelt de wederzijdse specifieke rechten en plichten van de DNB en de FSP vast met betrekking tot het gebruik door die laatste van de flexibiliteit van de netgebruikers die aangesloten zijn op het distributienet van de DNB, in het kader van een of meerdere flexibiliteitsdiensten.
De aanpassingen aan deze modelovereenkomst hebben vooral betrekking op de verwijzing naar het nieuwe handboek voor uitwisselingen tussen spelers (MG Flex). Het gaat om:
• De overdracht van een reeks bepalingen naar de MG Flex met verwijzing naar dat handboek, in het bijzonder met betrekking tot de procedure voor het opzetten of wijzigen van de FSP-pool (artikel 5 van de modelovereenkomst) en de activering van flexibiliteit (artikel 6 van de modelovereenkomst);
• Een aanpassing van enkele specifieke voorwaarden uit Bijlage 1 Dienstencatalogus, die nu worden gespecificeerd in de MG Flex;
• De overdracht van de voormalige bijlagen 2 ('Formulier voor de aanvraag van een identificatie voor een nieuw SDP-F') en 3 ('Pool') naar het MG Flex-document, waar ze bijlagen 6 en 7 worden.
Andere wijzigingen zijn doorgevoerd met betrekking tot:
• De invoering van een kader voor de kwaliteitseisen van de uitgewisselde gegevens, met een verwijzing naar bijlage 4 van de MG Flex, waarin de eisen in kwestie worden gespecificeerd (artikel 7 van de modelovereenkomst);
• De grenzen van de aansprakelijkheid van de FSP (artikel 8 van de modelovereenkomst);
• Een update van de dienstencatalogus (intrekking van het product met betrekking tot de strategische reserve, verwerking van de wijzigingen van de CRM-werkingsregels en
de wijziging van de voorwaarden met betrekking tot het aFRR-product waardoor DNG's met laagspanning kunnen deelnemen).
Wat betreft de aanpassing van artikel 7 van de modelovereenkomst met de toevoeging van een bepaling die de FSP verplicht om de kwaliteitseisen na te leven die zijn opgenomen in bijlage 4 van de MG Flex, vraagt XXXXXX om in dezelfde paragraaf een gelijkwaardige verplichting op te nemen voor de DNB om het evenwicht tussen de spelers in de verplichting om de termijnen van de procedures vermeld in de documenten na te leven te herstellen.
Voorschrift C8/01 beschrijft de procedures die moeten worden gevolgd voor de kwalificatie van de aansluitingspunten om ervoor te zorgen dat de activering van een flexibiliteitsdienst de stabiliteit van het net niet in gedrang stelt en geen congestie of problemen veroorzaakt op het niveau van de spanningskwaliteit op de netten.
De belangrijkste wijzigingen die SYNERGRID aan dit document voorstelt, betreffen de verwijzing naar MG Flex met betrekking tot het toepassingsgebied (in bepaalde gevallen wordt de verplichting van de kwalificatieprocedure gespecificeerd in de MG Flex) of om te specificeren wat uitsluitend van toepassing is op hoogspanning (bijlage 2 van het voorschrift).
Trouw aan haar aanpak om de regels die van toepassing zijn op hoogspanning om te zetten naar laagspanning, heeft SYNERGRID geen wijzigingen aangebracht om de NFS-procedure aan te passen aan gevallen van samenvoeging van kleine belastingen waarvan de individuele prekwalificatie niet kan worden gemotiveerd door technische overwegingen van netveiligheid.
Zoals vermeld in paragraaf 3.2.1 hierboven, nodigt BRUGEL SYNERGRID uit om haar aanpak te herzien en rekening te houden met de specifieke kenmerken van de installaties van klanten met een laagspanningsaansluiting (kleine flexibele volumes maar groot aggregatiepotentieel). BRUGEL beveelt daarom een vereenvoudigde regeling aan voor installaties met een vermogen van minder dan 56 kVA en de invoering van een specifieke procedure voor de samenvoeging van kleine belastingen. In afwachting van die hervormingen beveelt BRUGEL aan om voor de Brusselse klanten dezelfde regeling toe te passen als voor de Vlaamse klanten.
Bovendien moet de op het document vermelde datum van inwerkingtreding worden aangepast in naleving van de in paragraaf 4 van deze beslissing vermelde voorwaarden.
3.3.3 Market Guide Flexibility
Deze gids beschrijft de modaliteiten en procedures voor het uitwisselen van gegevens tussen spelers voor de activatie van flexibiliteitsdiensten op het distributienet. Hieronder volgen de belangrijkste opmerkingen van BRUGEL over dit document:
- Statuut en duidelijkheid van het document:
Dit document is op dezelfde manier gestructureerd als de MIG die van toepassing is op de leveringsmarkt, en is opgebouwd rond dezelfde hoofddomeinen van de MIG6 (Structure, Operate, Measure, Settle, Billing). Ter informatie bevat het ook marktprocessen die geen betrekking hebben op gewestelijke thema's.
Zoals vermeld in paragraaf 3.2.1 van deze beslissing, beschouwt BRUGEL dit handboek op dezelfde manier als de MIG die van toepassing is op de leveringsmarkt en zodra het nieuwe
technisch reglement is goedgekeurd, zullen de MIG Flex en zijn wijzigingen aan dezelfde goedkeurings- en consultatieprocedure worden onderworpen als de MIG levering.
Bovendien merkt BRUGEL op dat het door SYNERGRID voorgestelde document duidelijker moet zijn, vooral wat betreft:
- de modaliteiten voor de interacties tussen de processen van beide MIG's (flexibiliteit en levering);
- verduidelijking van rollen en verantwoordelijkheden tussen de TNB en de DNB's: de eindeloze verwijzingen naar de SO (System Operator) scheppen verwarring over de reikwijdte van de verantwoordelijkheden van elke partij;
- verduidelijking van de taken van de DNB met betrekking tot het beheer van meetgegevens en zijn rol als facilitator van de flexibiliteitsmarkt, in de volgende processen:
o correctie van de perimeter van de BRP;
o berekening van de geleverde energie;
o berekening van de baseline.
Het SYNERGRID-document gaat ervan uit dat deze processen niet binnen het toepassingsgebied van de interacties tussen de DNB en de FSP vallen en dat ze daarom niet in het document moeten worden behandeld. XXXXXX deelt dit standpunt niet en is van mening dat de DNB een belangrijke rol moet spelen in deze processen, in overeenstemming met zijn nieuwe verplichtingen op het vlak van het beheer van de meetgegevens van de flexibiliteit en zijn rol als facilitator van deze markt.
- Voorwaarden voor toegang tot flexibiliteitsdiensten:
Het SYNERGRID-document bevat enkele bepalingen die ons niet relevant lijken, meer bepaald:
- De vrijstelling van de NFS voor bepaalde laagspanningsklanten is beperkt tot het Vlaams Gewest. Zoals eerder vermeld, beveelt BRUGEL een vereenvoudigde regeling aan voor installaties met een vermogen van minder dan 56 kVA en om een prekwalificatieprocedure voor de samenvoeging van de belasting voor te stellen om geen onevenredige beperkingen voor deze afnemers te creëren;
- Beperking tot een enkele flexibiliteitsdienst voor laagspanning: in het kader van de huidige herziening van het technisch reglement voor de distributie heeft BRUGEL een structurering van het toegangspunt aanbevolen die de activering bevordert van meerdere diensten achter het toegangspunt met een of meerdere spelers (primaire toegangsgerechtigde en meerdere secundaire dienstverleners) en de mogelijkheid om een of meerdere klanten te registreren (primaire en secundaire DNG). Daarom kan BRUGEL deze beperking slechts tijdelijk aanvaarden terwijl de DNB de nodige instrumenten ontwikkelt voor het beheer van toegangspunten met meerdere operatoren, meerdere diensten en meerdere DNG's.
- Monitoring en verslaggeving:
Het SYNERGRID-document stelt indicatoren voor rond het opvolgen van de naleving van deadlines en de kwaliteit van de uitvoering van beheersprocessen voor flexibele diensten op de verschillende platforms.
Met het oog op de aard van de gegevens die op deze platforms worden verwerkt (zeer fijne granulariteit en hoge communicatiefrequentie), moeten er ook by design indicatoren
worden ingebouwd bij de grootschalige uitrol van de huidige platforms (FlexHub en RTCP) om ervoor te zorgen dat de verschillende spelers de wettelijke bepalingen naleven (termijnen van de procedures, keuze van afnemers enz.) en om te voorkomen dat partijen die in de verleiding zouden kunnen komen om te profiteren van de intrinsieke specificaties van big data gaan gokken (doorgaans met ex post controles in plaats van ex ante controles).
- Taal van het document:
De MG Flex werd voorgelegd in de Engelstalige versie. BRUGEL herinnert eraan dat de reglementaire en regelgevende documenten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest beschikbaar moeten zijn in het Nederlands en in het Frans. Daarom vraagt BRUGEL SYNERGRID de nodige stappen te ondernemen om de MG Flex online beschikbaar en toegankelijk te maken in het Nederlands en het Frans.
4 Beslissing
Gelet op de drie documenten die SYNERGRID op 30 juni 2023 ter goedkeuring heeft ingediend, namelijk:
• De modelovereenkomst tussen DNB en FSP in het kader van de levering van flexibiliteitsdiensten door gebruik te maken van de flexibiliteit van de distributienetgebruikers;
• Technisch voorschrift C8/01: Network Flexibility Study voor deelname van DNG's aan flexibiliteitsdiensten;
• De Market Guide Flexibility;
Gelet op de context die vooral wordt gekenmerkt door de energiecrisis en de noodzaak om ons te beschermen tegen de risico's van instabiliteit van het elektriciteitssysteem tijdens de komende winter;
Gelet op de wens van operatoren om de procedure voor de deelname van klanten aangesloten op het distributienet aan de aFRR-diensten te versnellen zodat ze kunnen deelnemen aan de stabilisatie van het elektriciteitssysteem en kunnen profiteren van de economische voordelen van hun deelname aan de ELIA-producten;
Gelet op de analyse van BRUGEL van de voorgestelde wijzigingen;
Beslist BRUGEL om de volgende drie documenten goed te keuren:
• de modelovereenkomst tussen DNB en FSP in het kader van de levering van flexibiliteitsdiensten door gebruik te maken van de flexibiliteit van de distributienetgebruikers;
• technisch voorschrift C8/01: Network Flexibility Study voor deelname van DNG's aan flexibiliteitsdiensten;
• de Market Guide Flexibility;
Op voorwaarde van de volgende aanpassingen:
- De publicatie van Franstalige en Nederlandstalige versies van het handboek voor gegevensuitwisseling voor flexibiliteitsdiensten (MG Flex);
- In afwachting van de definitie van een prekwalificatieprocedure voor de samenvoeging van laagspanningsbelastingen, moeten Brusselse klanten aan dezelfde voorwaarden onderworpen worden als Vlaamse klanten: geen toepassing van de NFS voor installaties met een vermogen van minder dan 5 kVA eenfasig of 10 kVA driefasig.
- Aanpassing van artikel 7 van de modelovereenkomst DNB-FSP met de toevoeging van een bepaling die de DNB, net zoals de FSP, verplicht om te voldoen aan de kwaliteitseisen die zijn opgenomen in bijlage 4 van de MG Flex.
5 Beroep
Tegen deze beslissing kan binnen de 2 maanden na haar publicatie beroep worden ingesteld bij het Marktenhof van Brussel overeenkomstig artikel 30undecies van de elektriciteitsordonnantie. Krachtens artikel 30decies van de elektriciteitsordonnantie kan bij BRUGEL ook een klacht worden neergelegd tegen deze beslissing met het oog op de heroverweging ervan. Deze klacht heeft geen opschortende werking.
* *
*
6 Bijlagen
Modelovereenkomst tussen DNB en FSP in het kader van de levering van flexibiliteitsdiensten door gebruik te maken van de flexibiliteit van de distributienetgebruikers
Technisch voorschrift C8/01: Network Flexibility Study voor deelname van DNG's aan flexibiliteitsdiensten
Market Guide Flexibility
tussen
de DNB en de FSP
in het kader van
de levering van flexibiliteitsdiensten door het gebruik van flexibiliteit bij distributienetgebruikers
Tussen: | Naam FSP |
Maatschappelijke zetel: XXXXXXX | |
Ondernemingsnummer: XXXXXXXXX | |
BTW-nummer: XXXXXXXXX | |
Vertegenwoordigd door XXXXXXXXXX | |
hierna “de FSP” genoemd | |
Enerzijds | |
En | Naam DNB of Werkmaatschappij |
Maatschappelijke zetel: XXX | |
Ondernemingsnummer XXX | |
BTW-nummer.: XXXX | |
Vertegenwoordigd door XXX en XXX, gevolmachtigden | |
en handelend in naam en voor rekening van de volgende distributienetbeheerders: Naam DNB, Naam DNB, … Invoeging lijst (+ EAN/GLN-codes) hierna “de DNB” genoemd, Anderzijds |
en beiden hierna eveneens, zonder onderscheid, afzonderlijk “Partij” of samen “Partijen” genaamd,
Xxxxxxxxxxx
0) dat een groeiend aantal netgebruikers hun flexibiliteit wensen te valoriseren in de elektriciteitsmarkten;
2) dat de DNB, als marktfacilitator en databeheerder, de ontwikkeling van de flexibiliteit van netgebruikers aangesloten op zijn net wil bevorderen;
3) dat een nieuwe marktrol is ontstaan, namelijk die van Dienstverlener van flexibiliteit (FSP), met als doel de valorisatie van flexibiliteit van netgebruikers te faciliteren voor de Aanvragers van flexibiliteit;
4) dat de simultane activatie van flexibiliteit bij meerdere DNG’s in bepaalde gevallen de operationele veiligheid van het distributienet in gevaar kan brengen;
5) dat, in het licht van de voorgaande elementen, een FSP-DNB-overeenkomst noodzakelijk blijkt om onder andere volgende zaken vast te leggen:
• de voorwaarden, waaronder de eventuele procedure voor kwalificatie,voor deelname van Dienstverleningspunten voor flexibiliteit (SDP-F) aan de verschillende Flexibiliteitsdiensten;
• de informatie die de FSP ter beschikking moet stellen van de DNB om hem toe te laten de impact van de flexibiliteit op zijn net te analyseren en de flexibele volumes te berekenen;
• de respectieve rollen van Partijen met betrekking tot de activering van de flexibiliteit, het beheer van meetgegevens en de berekening van de flexibele volumes;
• de wijze waarop de DNB de meetgegevens en/of andere data aan de FSP kan overmaken;
• de respectieve aansprakelijkheden van de Partijen.
6) Dat er een marktgids flexibiliteit bestaat die de interacties en de processen beschrijft tussen de FSP en de DNB waarin onder meer de praktische modaliteiten om de lijst met punten die de FSP kan activeren, samen te stellen en te wijzigen beschreven zijn;
7) dat de verschillende elementen, vermeld onder 5), het onderwerp zijn van de onderhavige overeenkomst, voor zoverre ze niet zijn beschreven in de marktgids flexibiliteit, voor de Flexibiliteitsdiensten opgenomen in de dienstencatalogus in bijlage;
8) dat deze lijst met Flexibiliteitsdiensten in de toekomst regelmatig kan evolueren, onder de vorm van bijlagen aan de onderhavige overeenkomst;
9) dat de onderhavige overeenkomst via Synergrid aan de Belgische gewestelijke regulatoren voor energie werd voorgelegd; dat deze laatsten ze hebben goedgekeurd op 21 augustus 2020 door de CWaPE, op 1 september 2020 door de VREG en op 2 september door Xxxxxx;
wordt overeengekomen hetgeen volgt:
Commented [VdBS1]: Aan te passen na goedkeuring
Artikel 1 Voorwerp van de overeenkomst - Definities
1.1. Voorwerp van de overeenkomst
Onderhavige overeenkomst beschrijft de bijzondere wederzijdse rechten en plichten van de DNB en de FSP met betrekking tot het gebruik door de FSP van flexibiliteit van distributienetgebruikers aangesloten op het distributienet beheerd door de DNB in het kader van een of meerdere Flexibiliteitsdiensten zoals bepaald in de dienstencatalogus in Bijlage 1.
De Partijen erkennen dat de onderhavige overeenkomst, die werd goedgekeurd door de bevoegde gewestelijke regulator, volledig wordt onderworpen aan het toepasselijke TRDE, alsook al zijn eventuele toekomstige wijzigingen.
Het contract afgesloten tussen de FSP en de DNG mag geen bepalingen bevatten die in strijd zijn met de bepalingen in onderhavige overeenkomst. In geval van incompatibiliteit kan de DNB de FSP vragen om het contract DNG-FSP te regulariseren ten aanzien van de onderhavige overeenkomst. Bij gebrek aan een regularisatie binnen een redelijke termijn behoudt de DNB zich het recht voor om de onderhavige overeenkomst op te schorten volgens de modaliteiten voorzien in artikel 11.
Onderhavige overeenkomst doet geen afbreuk aan de rechten en plichten van de DNB in het kader van de MIG (Message Implementation Guide), de allocatie, de reconciliatie en settlement-processen van de marktwerking, met inbegrip van de taken van de DNB voor het ter beschikking stellen van de gevalideerde meetgegevens aan de partijen die in de reglementering voorzien zijn.
1.2. Definities
In het kader van de huidige overeenkomst, zijn de volgende definities van toepassing:
(1) Een Dienstverleningspunt voor flexibiliteit (SDP-F) is een element, verbonden aan een aansluitingspunt, dat kan gebruikt wordt in het kader van één of meerdere Flexibiliteitsdiensten. Het wordt geïdentificeerd door het meetpunt dat gebruikt wordt voor de controle en/of de berekening van de beschikbaarheid en/of activatie van flexibiliteit in het kader van de Flexibiliteitsdiensten bedoeld in de onderhavige overeenkomst.
(2) Flexibiliteitsdienst: de lijst met Flexibiliteitsdiensten, waarvoor de onderhavige overeenkomst geldig is, is opgenomen in de dienstencatalogus (Bijlage 1).
(3) Aanvrager van flexibiliteit (FRP): marktspeler die een overeenkomst heeft gesloten met een of meerdere Dienstverleners van flexibiliteit met het oog op de levering van een Flexibiliteitsdienst.
(4) Deelnemer aan flexibiliteit: een natuurlijke persoon of rechtspersoon die flexibiliteit aanbiedt aan de dienstverlener van flexibiliteit of in het kader van gereserveerde of niet-gereserveerde technische flexibiliteit aan de aanvrager van flexibiliteit;
(5) Dienstverlener van flexibiliteit (FSP): marktspeler die een of meer Flexibiliteitsdiensten via een of meerdere Dienstverleningspunten voor flexibiliteit levert. De FSP, Partij in de onderhavige overeenkomst, is een Dienstverlener van flexibiliteit.
De begrippen “Aanvrager van flexibiliteit (FRP)”, “Deelnemer aan flexibiliteit” en “Dienstverlener van flexibiliteit (FSP)” zijn deze zoals gedefinieerd in het Vlaams Energiedecreet1.
(6) Pool: geheel van de Dienstverleningspunten voor flexibiliteit die de FSP mag activeren in het kader van de Flexibiliteitsdiensten. Voor elk Dienstverleningspunt van flexibiliteit dat deel uitmaakt van de Pool, bevat deze alle administratieve en technische informatie met het oog op een correcte uitvoering van de onderhavige overeenkomst (o.a. EAN, adres, plaats van het meetpunt, betrokken Flexibiliteitsdiensten, beperkingen, de flexibiliteitsmiddelen, meet- en telmodaliteiten, …).
1 Het Vlaams Energiedecreet kan online geraadpleegd worden via: xxxxx://xxxxx.xxxxxxxxxx.xx/xxxxxxx/xxxxx/xxxxxxxxxx/0000000.xxxx
1.3. Afkortingen In het kader van de huidige overeenkomst, zijn de volgende afkortingen van toepas (1) DNG: Distributienetgebruiker; (2) FRP: Aanvrager van flexibiliteit (Flexibility Requesting Party) (3) FSP: Dienstverlener van flexibiliteit (Flexibility Service Provider) (4) SDP–F: Dienstverleningspunt voor flexibiliteit (Service Delivery Point of Flex (5) TRDE: Technisch Reglement voor Distributie van Elektriciteit Artikel 2 Lijst van de bijlagen Alle bijlagen van deze overeenkomst maken integraal deel uit van de onderhavige ov Dienstencatalogus | sing: ibility) ereenkomst. Bijlage 1 |
Contactpersonen Artikel 3 Vergunning voor de levering van Flexibiliteitsdienste Voor zover de van toepassing zijnde gewestelijke wetgeving het oplegt, moet de FS een vergunning voor de levering van Flexibiliteitsdiensten en dit minimaal voor de ge onderhavige xxxxxxxxxxxx. Xx voorkomend geval, door het ondertekenen van onderhavige overeenkomst, be beschikken over een geldige vergunning. De FSP verbindt zich ertoe om de DNB zonder verwijl te informeren indien hij niet me vergunning beschikt. Artikel 4 Voorwaarden voor deelname van Dienstverlenings flexibiliteit 4.1. Voorwaarden van toepassing op alle Flexibiliteitsdiensten Elk Dienstverleningspunt voor flexibiliteit (SDP–F) moet voldoen aan de volgende v a) Het toegangspunt dat gelinkt is met het SDP-F moet gedekt zijn toegangscontract tussen de toegangshouder (DNG of leverancier van de D b) Indien het aansluitingspunt gelinkt aan het SDP-F verbonden is met het di spanning groter dan 1kV, moet dit gedekt zijn door een geldig aansluitings met de DNB. c) De installaties van de DNG zijn conform de geldende technische reglem Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties). d) Een SDP–F kan slechts opgenomen worden in de Pool van één enkele flexibiliteit, voor de Flexibiliteitsdiensten opgenomen in Bijlage 1. e) Indien de FSP beschikt over meerdere SDP-F’s gelinkt aan eenzelfde aanslu al deze SDP-F’s zich bevinden op het hoofd van de installatie of op afzon circuits. Het is niet toegelaten om een SDP-F te hebben op het hoofd van d andere SDP-F op een specifiek circuit van deze installatie, tenzij eventueel de combinatieregels van de betrokken FRP’s. | Bijlage 2 n P beschikken over ldigheidsduur van vestigt de FSP te er over dergelijke punten voor oorwaarden: door een geldig NG) en de DNB. stributienet op een contract, gesloten entering (TRDE Dienstverlener van itingspunt, moeten derlijke elektrische e installatie en een anders vermeld in 4/18 |
,
f) Als meerdere FSP’s aanwezig zijn op een elektrische installatie gelinkt aan eenzelfde aansluitingspunt, moeten de SDP-F’s van elk van deze FSP’s zich in afzonderlijke elektrische circuits bevinden. Geen enkele SDP-F mag zich aan het hoofd van de installatie bevinden.
4.2. Specifieke voorwaarden voor elke Flexibiliteitsdienst
Om te kunnen deelnemen aan een bepaalde Flexibiliteitsdienst moet het SDP-F voldoen aan de specifieke voorwaarden voor die Flexibiliteitsdienst. Deze voorwaarden zijn aangegeven in de dienstencatalogus (Bijlage 1, kolom D).
Artikel 5 Procedure voor kwalificatie
5.1. Algemeen
De FSP erkent uitdrukkelijk het feit dat om een SDP–F in de Pool op te nemen, de verplichting bestaat minstens effectief een flexibiliteitsovereenkomst met de betrokken DNG onderschreven te hebben.
Dit artikel is een tijdelijke bepaling, die vervalt op de dag dat er hieromtrent hogere regelgeving in werking treedt.
Bovendien, indien de FSP eenzelfde SDP–F wenst te gebruiken voor meerdere Flexibiliteitsdiensten, komt het hem toe zich ervan te vergewissen dat de Algemene voorwaarden voor Flexibiliteitsdiensten (zie Bijlage 1, kolom C) een dergelijke combinatie toelaten. De DNB voert deze controle niet uit.
5.2. Samenstelling van de Pool en wijziging ervan op vraag van de FSP
Bij het ondertekenen van de overeenkomst bevat de Pool initieel geen enkel SDP–F. Het samenstellen van de Pool voor de eerste maal gebeurt door één of meerdere SDP–F toe te voegen.
Alvorens een SDP-F in de Pool toe te voegen, moet de FSP aan de DNB vragen om een identificatie (EAN) toe te kennen volgens de procedure bepaald in de marktgids flexibiliteit. Tenzij anders vermeld in de dienstencatalogus of anders bepaald in de regionale regelgeving moet het aansluitingspunt, gelinkt aan dit SDP-F geprekwalificeerd worden volgens de procedure beschreven in het document C8/01 van Synergrid vooraleer het aan de Pool wordt toegevoegd.
Het beheer van de pool gebeurt volgens de procedure en timing beschreven in de marktgids flexibiliteit. Indien niet aan de voorwaarden beschreven in de marktgids flexibiliteit is voldaan kan de DNB de aanvraag weigeren.
5.3. Wijziging van de Pool op aanvraag of op initiatief van de DNB
5.3.1 Onmiddellijke verwijdering van een SDP-F uit een Pool
De DNB mag het (de) SDP–F(‘s) verbonden aan een aansluiting onmiddellijk en tijdelijk verwijderen uit de Pool indien niet meer voldaan wordt aan de voorwaarden 4.1.a), 4.1.b), 4.1.c) opgenomen in artikel 4.
De DNB zal de FSP van de onmiddellijke verwijdering van het (de) SDP–F(‘s) uit de Pool informeren volgens de procedure beschreven in de marktgids flexibiliteit en hij zal zijn beslissing motiveren. De FSP kan opnieuw het (de) verwijderde SDP–F(‘s) toevoegen van zodra opnieuw voldaan is aan alle voorwaarden opgenomen in artikel 4.
5.3.2 Andere verwijdering van een SDP-F uit een Pool
Indien de DNB een vermoeden heeft dat het (de) SDP-F(‘s) verbonden aan een aansluiting niet meer voldoen aan de voorwaarden uit artikel 4.1.d) tot 4.1.f) of uit artikel 4.2, dan brengt hij de FSP op de hoogte van dit vermoeden. De FSP kan hierop reageren en wederwoord bezorgen. Indien dit niet tijdig gebeurt volgens de timing vastgelegd in de marktgids flexibiliteit of indien het wederwoord van de FSP niet voldoende is voor de DNB om het vermoeden te weerleggen, dan mag de DNB het (de) SDP–F(‘s)
verbonden aan een aansluiting tijdelijk verwijderen uit de Pool indien niet meer voldaan wordt aan de voorwaarden uit artikel 4.1.d) tot 4.1.f) of uit artikel 4.2.
De DNB zal de FSP van de verwijdering van het (de) SDP–F(‘s) uit de Pool informeren volgens de procedure beschreven in de marktgids flexibiliteit en hij zal zijn beslissing opnieuw motiveren. De FSP kan opnieuw het (de) verwijderde SDP–F(‘s) toevoegen van zodra opnieuw voldaan is aan alle voorwaarden opgenomen in artikel 4.
De DNB kan verder een SDP-F uit de Pool van de FSP verwijderen als een andere Dienstverlener van flexibiliteit een aanvraag voor toevoeging van dit SDP-F indient voor toevoeging ervan aan zijn eigen Pool. In deze context behoudt de DNB zich het recht voor om aan de FSP een exclusiviteitsattest van de DNG voor het betrokken SDP–F te vragen.
5.3.3 Beperkingen op vraag van de DNB
De DNB kan, volgens het geldende wettelijk kader, de levering van flexibiliteit via één of meerdere SDP–F’s tijdelijk beperken als de levering de operationele veiligheid van zijn elektriciteitsdistributienet in het gedrang kan brengen.
Volgens het geldende wettelijk kader past de DNB de technische criteria toe waaraan voldaan moet zijn opdat sprake kan zijn van het in het gedrang komen van de operationele veiligheid van het elektriciteitsdistributienet.
De DNB zal de FSP van deze beperking informeren volgens de procedure beschreven in de marktgids flexibiliteit en hij zal zijn beslissing motiveren.
5.3.4 Betwisting
In geval de FSP niet akkoord gaat met één van de bovenvermelde beslissingen van de DNB kan hij de DNB vragen om zijn beslissingen opnieuw te evalueren. Deze her-evaluatie wordt gemotiveerd en tijdig ter kennis gebracht van de FSP. De FSP of de DNG heeft bovendien steeds de mogelijkheid om de beslissingen van de DNB aan te vechten bij de daarvoor bevoegde gewestelijke ombuds- of geschillendiensten.
Artikel 6 Activering van de flexibiliteit
De FSP verbindt zich ertoe enkel de flexibiliteit te activeren bij de SDP–F’s die deel uitmaken van de Pool, en de beperkingen en limieten die daarin worden vermeld te respecteren. Het gevraagd flexibel vermogen mag in geen geval het geprekwalificeerd vermogen overschrijden. De FSP verbindt zich er ook toe enkel de flexibiliteitsmiddelen te gebruiken die zijn opgenomen in de Pool.
De DNB is op geen enkele wijze betrokken in de communicatie tussen FSP en DNG om de flexibiliteit te activeren.
Bij elke activering van de flexibiliteit in het kader van onderhavige overeenkomst en voor zover vereist volgens de dienstencatalogus (Bijlage 1, kolom E) , verbindt de FSP zich ertoe om dit te melden aan de DNB volgens de modaliteiten beschreven in de marktgids flexibiliteit. Daarenboven zullen de FSP en de DNB samenwerken om de tijd die nodig is voor het verstrekken van deze informatie te verminderen.
Artikel 7 Meting, berekening en communicatie van de flexibiliteitsvolumes
Dit artikel is van toepassing op alle Flexibiliteitsdiensten, behalve als de DNB niet betrokken is bij de meting, de berekening en de communicatie aan de FRP van de flexibiliteitsgegevens. Desgevallend wordt dit verduidelijkt in de dienstencatalogus (Bijlage 1, kolom E).
De DNB is verantwoordelijk voor de berekening van de flexibiliteitsvolumes (beschikbaar en/of geactiveerd) van elk SDP–F aangesloten op zijn net en hun communicatie aan de FRP (onder al of niet geaggregeerde vorm, volgens de van toepassing zijnde marktprocessen). De tel- en/of meetgegevens
die hiervoor gebruikt worden komen van een of meer tel- en/of meetinstrumenten zoals vermeld in de Pool voor elk SDP-F afzonderlijk. In het geval van het gebruik van een privé tel- of meetinstrument of de communicatie van deze gegevens aan de DNB, zal de FSP waken over de goede werking ervan.
Indien voor de berekening van de flexibiliteitsvolumes andere informatie nodig is dan de meetgegevens dan worden deze per SDP-F en per Flexibiliteitsdienst mee opgenomen in de Pool. De FSP is verantwoordelijk voor hun juistheid en het (direct of indirect) ter beschikking stellen ervan.
De FSP kan beschikken over de meetgegevens met betrekking tot de SDP-F’s van de Pool die nodig zijn voor de uitvoering van zijn activiteiten. Daartoe moet hij vooraf het bewijs leveren aan de DNB dat de betrokken DNG toestemming verleent om deze gegevens over te maken aan de FSP. Dit bewijs zal geleverd worden onder de vorm van een officieel mandaat van de DNG volgens een model dat vastgelegd is door de DNB.
De FSP aanvaardt de overeenkomst kwaliteitseisen die is vastgelegd in bijlage 4 van de marktgids flexibiliteit.
Indien de FSP wenst te beschikken over andere dan de wettelijk bepaalde gegevens met betrekking tot de SDP–F van de Pool, sluiten de FSP en de DNB hiervoor een afzonderlijk datatoegangscontract af. Deze gegevens worden gecommuniceerd per e-mail of elke andere manier van communicatie overeengekomen tussen de DNB en de FSP.
In geval de SDP-F zich bij een DNG van een gesloten distributienet, aangesloten op het distributienet, bevindt, wordt de uitvoering van onderhavig artikel overeengekomen tussen de DNB en de beheerder van het betrokken gesloten distributienet in overeenstemming met het geldende reglementair kader.
Artikel 8 Aansprakelijkheid
De Partijen zullen gedurende de looptijd van de onderhavige overeenkomst de nodige en redelijke maatregelen nemen om eventuele schade van de ene Partij aan de andere te voorkomen en, in voorkomend geval, te beperken.
Behoudens schade die het gevolg is van bedrog of opzet door een Partij, waarvoor die Partij steeds volledig aansprakelijk is, zijn de Partijen ten opzichte van elkaar enkel aansprakelijk voor elke rechtstreekse materiële of lichamelijke schade, ten gevolge van elke actie die de schadeveroorzakende Partij heeft ondernomen, gevraagd of nagelaten heeft te ondernemen en die aan de oorzaak ligt van de betreffende schade alsook ten gevolge van elke inbreuk op de bepalingen van de onderhavige overeenkomst.
Deze aansprakelijkheid, zowel van de FSP als van de DNB, kan nooit leiden tot een hogere vergoeding dan de integrale vergoeding van de werkelijk geleden schade. Behoudens schade die het gevolg is van bedrog of opzet, is de aansprakelijkheid voor alle FSP’s samen beperkt tot 1.000.000 euro per incident en tot 2.500.000 euro per jaar voor het geheel van incidenten. Dit maximumbedrag geldt niet voor schade aan personen.
Partijen zullen elkaar tevens vrijwaren voor claims van derden, met betrekking tot de schade die de betrokken Partij veroorzaakt heeft aan die derde, in het kader van de uitvoering van onderhavige overeenkomst.
Onverminderd het specifiek schadevergoedingsregime dat geldig is op gewestelijk niveau, kan de FSP geen aanspraak maken op een schadevergoeding van of vrijwaring door de DNB:
• In geval van een gemotiveerde weigering om een SDP-F toe te voegen in de Pool van de FSP of bij wijziging van een Pool op aanvraag van de DNB volgens de procedure beschreven in artikel 5;
• In geval de DNG een onderbreking ondervindt ten gevolge van een overschrijding van zijn aansluitingsvermogen.
• Indien een geplande onderbreking die werd gecommuniceerd aan de DNG binnen de wettelijke termijnen, de activering van de flexibiliteit bij deze DNG verhindert.
• Indien een ongeplande onderbreking de activering van de flexibiliteit bij een DNG verhindert.
• Indien een situatie van overmacht of een noodsituatie – zoals gedefinieerd in het TRDE en met inbegrip van de activering door de TNB van het afschakelplan bij energieschaarste – de activering van de flexibiliteit bij een DNG verhindert.
• Indien de DNB een SDP-F uit de Pool van de FSP verwijdert bij een van de aanleidingen beschreven in artikel 5.3.
• Indien de activatie van flexibiliteit op het betrokken SDP-F niet mogelijk is omdat de flexibele toepassing op dit punt systematisch slechts gedurende een deel van de tijd onder spanning staat, doordat:
• deze toepassing is aangesloten op het uitsluitend-nacht-circuit van de netgebruiker;
• er een schakellogica wordt toegepast die de voeding naar de flexibele toepassing onderbreekt gedurende bepaalde tijdsblokken of tariefperiodes.
• In geval van een gemotiveerde opschorting van onderhavige overeenkomst voor schending door de FSP, op voorwaarde dat de procedure als beschreven in artikel 11 gevolgd werd.
• Ten gevolge van enige vergoeding of boete in hoofde van de FSP die het gevolg is van het niet nakomen van de contractuele of reglementaire verplichtingen van de FSP ten opzichte van de FRP anders dan de eventuele vergoeding voor de beperking van flexibiliteit die in het wettelijk kader wordt vastgelegd.
De Partijen vrijwaren elkaar voor elke claim met betrekking tot de inbreuk op de confidentialiteit van de gegevens of op de privacy van de betrokken DNG’s, tenzij de inbreuk op de confidentialiteit van die gegevens het gevolg is van een inbreuk door één van de Partijen op de bepalingen van artikel 9 van deze overeenkomst.
Artikel 9 Confidentialiteit en bescherming van persoonsgegevens
De bepalingen uit het TRDE met betrekking tot vertrouwelijkheid, evenals de vigerende reglementering inzake privacy, zijn van toepassing op alle gegevens en informatie uitgewisseld tussen de Partijen in het kader van onderhavige overeenkomst.
Bij uitbreiding, en in afwachting van een eventuele specifieke reglementering voor de flexibiliteitsmarkt, worden de vertrouwelijkheidsregels met betrekking tot de meetgegevens, die van toepassing zijn op de meters gebruikt in het kader van de werking van de energiemarkt, eveneens toegepast op de meetgegevens van privémeters die worden gebruikt in het kader van onderhavige overeenkomst.
De informatie die door de FSP wordt uitgewisseld met de DNB in het kader van deze overeenkomst, of die reeds in het bezit is van de DNB, dient beschouwd te worden als confidentiële informatie, met uitzondering van de informatie die reeds publiek bekend is. Als uitzondering op deze bepaling mag de DNB de betrokken informatie doorgeven aan de bevoegde overheden of aan elke andere instantie die kan aantonen dat zij nood heeft aan deze gegevens of dat zij het recht heeft om over deze gegevens te beschikken.
In elk geval blijven de DNG’s eigenaar van hun meetgegevens. De DNB maakt slechts gegevens over aan de FSP van een individuele DNG indien de FSP over een bewijs beschikt dat de DNG dit aanvaardt.
Vooraleer over te gaan tot enige verwerking van persoonsgegevens tussen de Partijen, zullen zij overleg voeren over de toepasselijkheid, de gevolgen en de implementatie van de daarop van toepassing zijnde wetgeving en reglementering en in het bijzonder de Europese “Algemene Verordening Gegevensbescherming” – (EU) 2016/679 en de mogelijkheid tot verwerking. In geen geval zullen persoonsgegevens verwerkt worden zonder dat de Partijen hierover voorafgaandelijk een overeenkomst hebben afgesloten waarin, onder meer maar niet hiertoe beperkt, voorwaarden en maatregelen zullen opgenomen worden voor deze verwerking en de bescherming van de betrokken gegevens, rekening houdende met de respectievelijke rol(len) van iedere Partij.
Artikel 10 Vergoeding van de DNB
De kosten van de DNB veroorzaakt door de uitvoering van de onderhavige overeenkomst zullen slechts aan de FSP worden gefactureerd, voor zover de toerekening van deze kosten wordt voorzien in de distributienettarieven goedgekeurd door de bevoegde regulator.
Artikel 11 Procedure voor het niet-respecteren van contractuele verplichtingen
Wanneer een van de Partijen vaststelt dat de andere Partij (hierna genoemd: de “Partij in gebreke”) een of meerdere clausules van onderhavige overeenkomst niet respecteert, zullen de Partijen samen overleggen om zo snel mogelijk een einde te stellen aan de vastgestelde inbreuk.
Indien de Partij in gebreke, in gebreke blijft om een oplossing te vinden voor de fout en/of de inbreuk, heeft de andere Partij het recht om de Partij in gebreke aan te manen zijn verplichtingen te respecteren en het bewijs te leveren dat zij alle nodige corrigerende maatregelen getroffen heeft.
Indien de Partij in gebreke, in gebreke blijft om dit bewijs te leveren en/of de vastgestelde inbreuk zich herhaalt, heeft de andere Partij het recht om, zonder afbreuk te doen aan de andere bepalingen die van toepassing zijn met betrekking tot de verantwoordelijkheden die voortvloeien uit de contracten en andere gevallen van opschorting en/of opzegging voorzien door de van kracht zijnde wetg eving en reglementen, onderhavige overeenkomst op te schorten, zolang de Partij in gebreke geen bewijs aanvoert dat zij alle nodige corrigerende maatregelen getroffen heeft. Deze opschorting wordt gemeld aan de Partij in gebreke door eenvoudig aangetekend schrijven. Nadat de Partij in gebreke het gevraagde bewijs geleverd heeft, zal de andere Partij de opschorting van de overeenkomst zo snel mogelijk ongedaan maken door middel van een aangetekend schrijven. Indien de Partij in gebreke het gevraagde bewijs niet aanlevert, kan de andere Partij de onderhavige overeenkomst beëindigen overeenkomstig de voorzieningen in artikel 12.
Bij uitzondering op de hierboven beschreven procedure zal onderhavige overeenkomst onmiddellijk opgeschort worden van zodra de FSP niet meer beschikt over de vergunning waarvan sprake in artikel 3.
Artikel 12 Duur van het contract - einde van het contract
Deze overeenkomst treedt in werking op XXX voor onbepaalde duur, tenzij de toepasselijke gewestelijke regelgeving dit anders bepaalt.
Deze overeenkomst en haar bijlagen vervangen en vernietigen alle vorige contracten en afspraken tussen de Partijen die hetzelfde voorwerp hebben.
De FSP kan onderhavige overeenkomst beëindigen mits een vooropzeg van 3 maanden, betekend bij aangetekend schrijven. De DNB kan onderhavige overeenkomst beëindigen om de juiste redenen, mits een vooropzeg van 6 maanden.
Indien de DNB zich genoodzaakt ziet om, ten gevolge van wijzigingen van het regulatoir kader, in het bijzonder het TRDE, de overeenkomst op te zeggen, zal hij een nieuwe overeenkomst ter ondertekening aanbieden die beantwoordt aan de op dat moment geldende regelgeving.
De datum naast de handtekening van de Partij die als laatste tekent, doet dienst als datum voor de onderhavige overeenkomst.
De Partijen gaan onherroepelijk akkoord met de clausules van de onderhavige overeenkomst waarvan ze erkennen kennis te hebben genomen. De partijen hebben kennis genomen van de marktgids Flexibiliteit en engageren zich om de daarin opgenomen bepalingen na te leven.
Opgemaakt in twee exemplaren. Elk van de Partijen verklaart een exemplaar ontvangen te hebben.
Gedaan te , op
Voor de DNB, Voor de FSP,
Bijlage 1 | Dienstencatalogus |
A | B | C | D | E |
Flexibiliteitsdienst | FRP | Algemene voorwaarden voor Flexibiliteits- diensten | Specifieke voorwaarden voor deelname aan de Flexibiliteitsdienst | Bijkomende informatie |
Frequentie- begrenzingsreserve (FCR) | Elia Transmission Belgium | De hiernavolgende voorwaarden gelden slechts voor zover volgens de toepasselijke gewestelijke reglementering de onderhavige overeenkomst verplicht is op de FCR Flexibiliteitsdienst. • Voor SDP-F’s aangesloten op het distributienet met spanning > 1kV: alvorens een SDP-F in de Pool van de FSP toe te voegen, moet de DNB, op vraag van de DNG, het document Customer Contract Check (CCC) afleveren, waarin de relevante elementen van het aansluitingscontract opgenomen zijn. Dit verloopt volgens de procedure bepaald in de marktgids flexibiliteit. Het gevraagd flexibel vermogen kan in geen geval het aansluitingsvermogen overschrijden. Voor de SDP-F’s aangesloten op het distributienet met spanning > 1kV betreft dit het contractueel aansluitingsvermogen. | • De SDP-F’s aangesloten op het distributienet met spanning ≤ 1kV en de SDP-F’s aangesloten op het distributienet met spanning > 1kV kunnen deelnemen aan de FCR Flexibiliteitsdienst. • De DNB is niet betrokken bij de meting van deze Flexibiliteitsdienst noch bij het ter beschikking stellen en overmaken van de meetgegevens aan de FRP. • De activeringen van de flexibiliteit moeten niet aan de DNB worden gecommuniceerd. |
A | B | C | D | E |
Flexibiliteitsdienst | FRP | Algemene voorwaarden voor Flexibiliteits- diensten | Specifieke voorwaarden voor deelname aan de Flexibiliteitsdienst | Bijkomende informatie |
Automatische frequentieherstel- reserve (aFRR) | Elia Transmission Belgium | • De hoofdmeter van de DNB moet kwartiergemeten zijn en de kwartierwaarden moeten gebruikt worden in de allocatie, tenzij dit nog niet wordt ondersteund door de betrokken DNB of indien de regionale regelgeving dit anders bepaalt. • De teller moet conform zijn aan de vereisten van het document C8/06 van Synergrid. De DNB behoudt zich het recht voor om op elk moment ter plaatse een ad-hoc audit uit te voeren. • Er moet een gateway worden geregistreerd en geplaatst volgens de vereisten in het document C8/06 van Synergrid. De DNB behoudt zich het recht voor om op elk moment ter plaatse een ad- hoc audit uit te voeren. | • De ‘business processen’, met inbegrip van de communicatie van de activeringen van de flexibiliteit worden toegelicht in het document C8/07 van Synergrid. |
A | B | C | D | E |
Flexibiliteitsdienst | FRP | Algemene voorwaarden voor Flexibiliteits- diensten | Specifieke voorwaarden voor deelname aan de Flexibiliteitsdienst | Bijkomende informatie |
Manuele frequentieherstel- reserve (mFRR) | Elia Transmission Belgium | • Enkel de SDP-F’s aangesloten op het distributienet met spanning > 1kV mogen worden toegevoegd aan de Pool van de FSP, tenzij de toepasselijke regelgeving dit anders bepaalt. • De hoofdmeter van de DNB moet kwartiergemeten zijn en de kwartierwaarden moeten gebruikt worden in de allocatie, tenzij dit nog niet wordt ondersteund door de betrokken DNB of indien de regionale regelgeving dit anders bepaalt. • Een SDP-F dat zich in een specifiek circuit van de installatie bevindt (en niet op het hoofd van de installatie), is enkel mogelijk indien er hiervoor modaliteiten voor de telling zijn opgenomen in het document C8/02 van Synergrid. | • De activeringen van de flexibiliteit moeten aan de DNB worden gecommuniceerd volgens de procedures vastgelegd in de marktgids flexibiliteit |
A | B | C | D | E |
Flexibiliteitsdienst | FRP | Algemene voorwaarden voor Flexibiliteits- diensten | Specifieke voorwaarden voor deelname aan de Flexibiliteitsdienst | Bijkomende informatie |
A | B | C | D | E |
Flexibiliteitsdienst | FRP | Algemene voorwaarden voor Flexibiliteits- diensten | Specifieke voorwaarden voor deelname aan de Flexibiliteitsdienst | Bijkomende informatie |
Capaciteits- remuneratie- mechanisme (CRM) | Elia Transmission Belgium | • De vermelding ‘activatie’ in de Overeenkomst moet voor CRM begrepen worden als ‘het zich voordoen van een AMT (Availability Monitoring Trigger) hour’. • Enkel de SDP-F’s aangesloten op het distributienet met spanning > 1 kV mogen worden toegevoegd aan de Pool van de FSP.Voor punten aangesloten op het distributienet met spanning ≤ 1 kV mag de SDP- F zich enkel bevinden op het hoofd van de installatie. • Punten aangesloten met spanning < 1 kV kunnen toegevoegd worden aan de Pool van de FSP vanaf de prekwalificatie van de Y-1 veiling voor het eerste leveringsjaar. • De hoofdmeter van de DNB moet kwartiergemeten zijn en de kwartierwaarden moeten gebruikt worden in de allocatie, tenzij de regionale regelgeving dit anders bepaalt. • Bij de prekwalificatie moet er, in afwijking van 4.1.b, minimaal een offerte zijn van de DNB voor het aansluitingspunt. Ten laatste 60 dagen na de veiling moet de offerte voor de aansluiting ondertekend worden. Zowel voor Existing als Additional Delivery Points moet dus een EAN toegewezen zijn door de DNB op wiens net het punt is aangesloten. • De FSP is zelf verantwoordelijk om het risico op eventuele tijdelijke beperking van de flexibiliteit in te calculeren in zijn bod in de CRM- veiling. De procedure beschreven in de C8/01 houdt geen rekening met eventuele mutueel exclusieve bids. |
A | B | C | D | E |
Flexibiliteitsdienst | FRP | Algemene voorwaarden voor Flexibiliteits- diensten | Specifieke voorwaarden voor deelname aan de Flexibiliteitsdienst | Bijkomende informatie |
Transfer of Energy in day-ahead & intraday (ToE DA/ID) Dit gedeelte wordt van toepassing na goedkeuring van de regels door de federale regulator in overleg met de gewestelijke regulatoren | • Enkel de SDP-F’s aangesloten op het distributienet met spanning > 1kV mogen worden toegevoegd aan de Pool van de FSP, tenzij de toepasselijke regelgeving dit anders bepaalt. • De hoofdmeter van de DNB moet kwartiergemeten zijn en de kwartierwaarden moeten gebruikt worden in de allocatie, tenzij dit nog niet wordt ondersteund door de betrokken DNB of indien de regionale regelgeving dit anders bepaalt. • Als het SDP-F zich in een specifiek circuit van de installatie bevindt (en niet op het hoofd van de installatie), moeten de modaliteiten voor de telling conform zijn met het document C8/02 van Synergrid. | • De activeringen van de flexibiliteit moeten aan de DNB worden gecommuniceerd volgens de procedures vastgelegd in de marktgids flexibiliteit |
Bijlage 2 | Contactpersonen |
DNB | |||||
Naam | Telefoon | Fax | GSM | Toelichting | |
Defecten Algemeen nr. | - | - | - | - | |
FSP | |||||
Naam | Telefoon | Fax | GSM | Toelichting | |
C8-01 (v12)
Network Flexibility Study
voor de deelname van de DNG’s aan Flexibiliteitsdiensten
Datum van inwerkingtreding van huidige versie: 15 maart 2021 Definitieve datum van intrekking van de vorige versie (oktober 2016): 15 maart 2021
Inhoudstafel
2. Voorwerp en toepassingsgebied 3
3. Stap 1: Indienen van een kwalificatieaanvraag 4
4.1. Praktische modaliteiten 5
4.2. Kwalitatieve beschrijving van de NFS-studie en de mogelijke resultaten 5
5. Stap 3: resultaat van de NFS-studie: impact op de kwalificatie van de aansluitingspunten 6
Bijlage 2: Formulier ‘Connection Contract Check’ 8
Bijlage 4 (informatieve bijlage) 9
1. Terminologie
Voor zover niet anders gedefinieerd in de van toepassing zijnde regionale wetgeving worden volgende definities gehanteerd in dit document.
• Flexibiliteit: de wijziging van het profiel van productie, injectie, verbruik of afname van energie in reactie op een extern signaal teneinde ofwel een dienst in het energiesysteem te verlenen ofwel een financieel voordeel te verkrijgen. In het kader van dit document dient flexibiliteit gelezen te worden als het geheel van flexibiliteitsdiensten beschreven in de dienstencatalogus opgenomen in bijlage 1 aan de overeenkomst tussen de FSP en de DNB.
• Flexibiliteitsdienst: Dienst opgenomen in de lijst van Flexibiliteitsdiensten in de dienstencatalogus (bijlage 1) van de flexibiliteitsovereenkomst tussen de FSP en de DNB (overeenkomst FSP-DNB).
• Dienstverlener van flexibiliteit (FSP): Marktspeler die een of meer Flexibiliteitsdiensten via een of meerdere Dienstverleningspunten voor flexibiliteit levert. De FSP is een Dienstverlener van flexibiliteit.
• Een Dienstverleningspunt voor flexibiliteit (SDP-F) is een element, verbonden aan een aansluitingspunt, dat kan gebruikt worden in het kader van één of meerdere Flexibiliteitsdiensten. Het wordt geïdentificeerd door het meetpunt dat gebruikt wordt voor de controle en/of de berekening van de beschikbaarheid en/of activatie van flexibiliteit in het kader van de Flexibiliteitsdiensten.
• Aansluitingspunt: Zie het technisch reglement. Het aansluitingspunt wordt geïdentificeerd door een afname EAN en, in voorkomend geval, een injectie-EAN.
• Network Flex Study (NFS): Het onderzoek van de potentiële gevolgen van de flexibiliteit op de Operationele veiligheidsbeperkingen
• Kwalificatie van een aansluitingspunt: Het recht (eventueel met beperkingen) om het punt aangesloten op het distributienet op te nemen in de lijst van de Dienstverleningspunten voor flexibiliteit (pool) van een FSP voor een bepaald flexibiliteitsvolume, na een NFS-studie (ook DNB of grid kwalificatie genoemd). Niet te verwarren met marktkwalificatie waarbij de voorwaarden worden gecontroleerd voor een kandidaat om zich als FSP te kunnen kwalificeren of productkwalificatie waarbij de voorwaarden worden gecontroleerd voor een leveringspunt om een specifieke flexibiliteitsdienst te kunnen leveren.
• Activeringsperiode: Na een extern signaal, de periode tijdens dewelke de flexibiliteit is geactiveerd. Deze periode is geïdentificeerd door een beginmoment en een eindmoment. De recuperatie van de niet gebruikte of niet geproduceerde energie maakt geen deel uit van deze activeringsperiode.
• Het rebound-effect: De gevolgen op het net van de recuperatie van de niet geproduceerde energie en van het geheel van de geactiveerde flexibiliteit.
• Activeerbaar vermogen: Maximaal flexibel vermogen dat geactiveerd kan worden (anders gezegd: in geval van activering van de flexibiliteit, de maximum hoeveelheid aan kilowatt waarmee de afname of de injectie gewijzigd zal worden)
• Operationele veiligheidsbeperkingen: de aanvaardbare operationele limieten (thermische limieten, spanningskwaliteit (waaronder spanningslimieten), en kortsluitlimieten) met als doelstelling de veiligheid, kwaliteit, betrouwbaarheid en beschikbaarheid van het netwerk te garanderen.
• DOWN: Richting van de activatie van de flexibiliteit die overeenkomt met een verhoging van de afname of een verlaging van de injectie
• UP: Richting van de activatie van de flexibiliteit die overeenkomt met een verlaging van de afname of de verhoging van de injectie.
• Zone: Geografische perimeter die een deel van het net mobiliseert dat aanzienlijk (electrisch) geïmpacteerd wordt door sturing van belasting.
2. Voorwerp en toepassingsgebied
Om de veiligheid en de bedrijfszekerheid van hun netten te garanderen, moeten Xxxx en de DNBs (met betrekking tot de gebruikers aangesloten op de distributienetwerken) er zich van verzekeren dat de activering van de flexibiliteit, zowel bij een normale als bij een gedegradeerde toestand van het net:
• de stabiliteit van de netten niet in gedrang stelt
• geen congestie veroorzaakt
• geen enkel probleem veroorzaakt op het niveau van de spanningskwaliteit op hun netten.
De netbeheerders hebben met dit doel een kwalificatieprocedure uitgewerkt voor de aansluitingspunten met flexibiliteitsmiddelen aangesloten op het distributienet. Het beschrijven van deze procedure is het hoofddoel van huidig document.
Deze procedure is enkel van toepassing als ze verplicht wordt door de marktprocessen flexibiliteit, de overeenkomst FSP-DNB of door een gewestelijke reglementering.
Deze procedure is van toepassing op alle aansluitingspunten die voldoen aan de criteria van de Flexibiliteitsdienst uit bijlage 1 van de overeenkomst FSP-DNB, waarbij de marktgids flexibiliteit de kwalificatie via C8/01 oplegt als voorwaarde voor deelname, en waarvan de DNG wenst deel te nemen aan één of meerdere Flexibiliteitsdiensten.
3. Stap 1: Indienen van een kwalificatieaanvraag
In het Vlaamse en het Waalse Gewest, wordt de kwalificatieaanvraag ingediend door de DNG. Deze mag eveneens een derde partij mandateren. In het Brussel hoofdstedelijke Gewest wordt de aanvraag ingediend door de FSP.
De DNG moet het formulier dat beschikbaar is op de website van Synergrid (link) gebruiken om een mandaat aan de FSP te verlenen.
De mandaathouder (FSP) zal op eenvoudig aangeven van de mandaatgever (DNG) de DNB onmiddellijk in kennis stellen van de beëindiging of herroeping van dit mandaat door de mandaatgever (DNG).
De aanvraag moet ingediend worden per email naar het email adres dat opgenomen is in de Bijlage 1.
Om ontvankelijk te zijn, moet een kwalificatieaanvraag voldoen aan de volgende voorwaarden:
- De aanvraag moet betrekking hebben op een aansluitingspunt dat voldoet aan de voorwaarden vermeld in §2 van huidig document.
- De volgende documenten moeten aan de DNB overhandigd worden:
o Connection Contract Check (CCC) betreffende het aansluitingspunt1. De inhoud van dit document en de manier waarop dit verkregen wordt, is beschreven in Bijlage 2.
o Een vervolledigd formulier voor kwalificatieaanvraag (Bijlage 3). Opmerkingen:
▪ De informatie die via dit formulier verstrekt wordt moet, indien van toepassing, coherent zijn met de gegevens opgenomen in het CCC-document.
▪ Indien meerdere flexibiliteitsmiddelen activeerbaar zijn op eenzelfde aansluitingspunt, moet één lijn per flexibiliteitsmiddel op het aanvraagformulier voor kwalificatie ingevuld worden.
▪ Voor elk flexibiliteitsmiddel dient de richting (UP/DOWN) opgenomen te worden in Bijlage 3.
o Mandaat van de DNG (indien de aanvraag ingediend wordt door een derde partij).
Een aanvraag betekent eveneens elke wijziging van een eerdere aanvraag, bijvoorbeeld met betrekking tot het flexibiliteitsvolume, de gebruikte technische middelen.
In geval van een niet ontvankelijke kwalificatieaanvraag, wordt de aanvrager 5 werkdagen na ontvangst van de aanvraag door de DNB op de hoogte gebracht. Dergelijke aanvraag wordt niet in aanmerking genomen tijdens de NFS-studie.
Elke aanvrager kan een kwalificatieaanvraag indienen bij de DNB. Deze aanvraag impliceert het uitvoeren van een NFS-studie door de DNB, en waarvan, in voorkomend geval, de kosten ten laste zijn van de aanvrager volgens het toepasselijk tarief, goedgekeurd door de betrokken regulator.
Via het aanvraagformulier tot kwalificatie, verschaft de aanvrager met name de volgende gegevens aan de DNB:
Algemene informatie m.b.t. het aansluitingspunt:
• Afname-EAN en, in voorkomend geval, injectie-EAN.
• Naam van de DNG en adres van het aansluitingspunt.
• Nr. van de cabine (indien bekend bij de aanvrager) van het aansluitingspunt. Deze informatie is meestal vermeld op het signalisatieplaatje op de deur van de betrokken cabine.
1 Enkel van toepassing voor een aansluitingspunt aangesloten op het distributienet met spanning > 1 kV
Informatie over de verwezenlijking van de flexibiliteit:
• Type van modulatie:
o vermindering van verbruik
o verhoging van verbruik
o vermindering van productie
o verhoging van productie
o werking in eiland via een lokale elektriciteitsproductie
• Activeerbaar vermogen (kW)
• Mogelijke uurregeling van de activering: aanduiden of, vanuit het standpunt van de DNG, de flexibiliteit 24h/24 7 dagen op 7 kan gebruikt worden. In het tegengestelde geval, vermelden wanneer de flexibiliteit effectief beschikbaar is. Bijvoorbeeld: enkel tijdens de werkdagen, van 8h tot 18h, van januari tot mei.
Informatie m.b.t. de recuperatie van de energie
Deze informatie laat de DNB toe om een eventueel rebound-effect op zijn net te evalueren:
• Type van recuperatie: vermeldt of de energie die niet afgenomen wordt tijdens de activeringsperiode op een later moment gerecupereerd wordt. In het tegengestelde geval, dus indien er geen verplaatsing is van de belasting, moeten de andere gegevens van deze paragraaf niet vervolledigd worden.
• Periode van de recuperatie van energie: De gevraagde informatie is om te weten na hoeveel tijd de niet-gebruikte energie gerecupereerd zal moeten worden.
Bijvoorbeeld: de afgeschakelde energie wordt gerecupereerd op t+4h na de activering van de flexibiliteit.
• Duur en omvang van de recuperatie van energie: Xxxxxxxx vermogen en tijdsduur van de verplaatsing van de belasting.
De DNB zal zo vlug mogelijk en in elk geval binnen de vijf werkdagen na ontvangst van een NFS-aanvraag nakijken of de aanvraag volledig is. Als ze onvolledig is zal de DNB aan de aanvrager van een NFS-studie vragen om de bijkomende informatie te bezorgen. Indien de DNB niet reageert binnen de bovenvermelde termijn, wordt de NFS-aanvraag verondersteld compleet te zijn.
4. Stap 2: NFS-studie
Tijdens elke NFS-studie bestudeert de netbeheerder de betrokken zones van zijn net met toegangspunten tot flexibiliteit. In elke betrokken zone houdt de netbeheerder rekening met alle bestaande kwalificaties, met de eventueel nieuwe ontvankelijke kwalificatieaanvragen (cf. §3 hiervoor), met de nieuwe aansluitingen op het net en met de nieuwe configuraties van het net (bijvoorbeeld ten gevolge van investeringen).
De NFS-studie wordt uitgevoerd vanaf het moment de aanvraag volledig wordt geacht.
4.2. Kwalitatieve beschrijving van de NFS-studie en de mogelijke resultaten
De flexibiliteit kan plaatselijk leiden tot een simultaan gedrag bij de DNGs, verschillend van wat in het verleden werd vastgesteld en van wat in rekening is genomen in de dimensioneringstudies van het net. Bijgevolg volstaan noch de analyse van de statistische gegevens, noch de verbruiksmodellen gebruikt voor netdimensionering om het respecteren van de operationele veiligheidsbeperkingen te verifieren. De netbeheerder moet dus de gevolgen van de flexibiliteit analyseren, rekening houdend met zowel het individuele gedrag van elke flexibele aansluitingspunt als dat van het geheel van de flexibele aansluitingspunten op zijn net: dit is het doel van de NFS-studie die zone per zone gerealiseerd wordt.
Het resultaat van de NFS-studie laat toe om een kleur toe te kennen aan de zone. In afwezigheid van risico’s mbt de operationele veiligheid wordt de groene kleur toegekend aan de geanalyseerde zone. In het tegenovergestelde geval wordt de rode kleur toegekend aan de zone die overeenstemt met het distributienet elektrisch stroomafwaarts van het element van het net waar een mogelijke congestie geïdentificeerd werd tijdens de NFS-studie.
De kleur die aan de zone toegekend wordt houdt rekening met de analyse van de impact van de flexibiliteit zowel op het distributienet als op het transmissienet.
KLEUR CODE VAN DE ZONE | Gevolgen voor de zone |
GROEN (DOWN en/of UP) | Afwezigheid van xxxxxx’x voor de operationele veiligheid |
ROOD (UP) | Aanwezigheid van een risico voor de operationele veiligheid: maatregelen moeten getroffen worden om de flexibiliteit te beperken in opwaartse richting (UP). |
ROOD (DOWN) | Aanwezigheid van een risico voor de operationele veiligheid: maatregelen moeten getroffen worden om de flexibiliteit te beperken in neerwaartse richting (DOWN). |
ROOD (UP & DOWN) | Aanwezigheid van een risico voor de operationele veiligheid: maatregelen moeten getroffen worden om de flexibiliteit te beperken in opwaartse en neerwaartse richting (UP & DOWN). |
5. Stap 3: resultaat van de NFS-studie: impact op de kwalificatie van de aansluitingspunten
5.1. Principes
a) In de groene zones worden alle aansluitingspunten die de hierboven beschreven procedure hebben gevolgd, gekwalificeerd, zonder beperkingen en voor een onbepaalde duur.
b) Wanneer een groene zone rood wordt in één of twee richtingen als gevolg van een nieuwe NFS-analyse,
o De zone wordt rood vanaf de eerste dag van de maand na de maand van de NFS-studie. Deze datum wordt hierna “spildatum van de rode zone” genoemd.
o Voor de kwalificaties die in deze zone reeds toegekend werden: deze blijven geldig gedurende 12 maanden na de eerste spildatum van de rode zone.
Indien er echter op de primaire markt een door een regulator goedgekeurd meerjarencontract voor een specifieke Flexibiliteitsdienst met de FRP werd afgesloten blijft het resultaat van de NFS geldig tot de eerste verjaardag van de spildatum die volgt op het beëindigen, wijzigen of verhandelen van dit meerjarencontract, op voorwaarde dat het maximum op basis van het geprekwalificeerde vermogen gecontracteerd werd.
o Voor de aansluitingspunten waarvoor een nieuwe kwalificatieaanvraag werd ingediend: enkel deze punten kunnen mogelijks een voorwaarde opgelegd krijgen door de beperking van het net die tijdens de NFS-studie vastgesteld werd. In functie van het risico van overschrijding van de operationele veiligheid, zal de DNB-beperkingen opleggen aan het gebruik van de flexibiliteit. Deze beperkingen kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op het activeerbare vermogen gedurende bepaalde periodes en zijn van toepassing zolang het operationele veiligheidsrisico bestaat, behalve in het speciale geval beschreven in punt d hieronder.
c) Aan het einde van de 12 maanden volgend op de eerste spildatum van de rode zone, indien het bovenvermeld risico verbonden is aan het flexibiliteitsvolume tijdens een activering, en zonder andersluidende reglementaire bepaling, verdeelt de DNB de flexibele volumes beschikbaar op haar net volgens het ‘advanced pro-rata’ principe 2 tussen alle aansluitingspunten die betrokken zijn door de beperking.
d) Wanneer een rode zone groen wordt, is het principe (a) vermeld hierboven van toepassing voor het geheel van de punten die erin aangesloten zijn en de DNB informeert de betrokken partijen.
2 Eenzelfde flexibiliteitsvolume wordt toegekend aan alle betrokken aansluitingspunten tot het maximale volume (= het totale volume waarboven de operationele veiligheidsbeperkingen dreigen overschreden te worden) toegekend wordt, of totdat de totale flexibiliteitsaanvraag van één van de betrokken aansluitingspunten wordt voldaan. De precieze allocatieformule is dezelfde als die beschreven (in een andere context) in sectie 6.01 van het volgende document:
IFBrulesv20
e) Zolang een rode zone rood blijft, geldt het volgende:
o Het blijft mogelijk om nieuwe kwalificatieaanvragen in deze zone in te dienen.
o Door de beperking op het net (die de oorsprong is van de rode zone) zal de DNB genoodzaakt zijn om beperkingen op te leggen voor het gebruik van de flexibiliteit van deze nieuwe aanvragen.
o Op de verjaardag van de spildatum van de rode zone, en zonder andersluidende reglementaire bepaling, wordt de verdeling gedefinieerd in punt c) toegepast.
o De rode zone wordt opnieuw geëvalueerd 12 maanden na de spildatum of sneller na een significante wijziging in de toestand van het net van de rode zone.
f) Een aansluitingspunt verliest zijn kwalificatie bij het voorkomen van één van de volgende omstandigheden:
o Het aansluitingspunt voldoet niet meer aan één van de criteria vermeld in §1
o Het aansluitingscontract wordt op zodanige wijze herzien dat de vorige kwalificatie niet meer coherent is met het herziene contract.
o In geval van wijziging van de van toepassing zijnde reglementering met betrekking tot flexibiliteit, die een belangrijke herziening zou noodzaken van de procedure die in huidig document beschreven is.
De volgende tabel vertaalt de principes a) tot f) hierboven in de vorm van 4 mogelijke scenario’s bij een NFS- studie.
Initiële kleur van de zone | Kleur van de zone na een nieuwe NFS- studie | Gevolgen van de NFS-studie op de nieuwe kwalificatieaanvragen | Gevolgen op de bestaande kwalificaties | |
1 | GROEN | GROEN | Kwalificatie voor de totaliteit van het gevraagde volume Geldig voor onbepaalde duur. | De bestaande kwalificaties blijven geldig gedurende een onbepaalde duur |
2 | ROOD | GROEN | Kwalificatie voor de totaliteit van het gevraagde volume. Geldig voor onbepaalde duur. | Opheffing van de beperkingen voor de reeds gekwalificeerde aansluitingspunten. Kwalificatie voor de totaliteit van het gevraagde volume. Geldig voor onbepaalde duur. |
3 | GROEN | ROOD | Kwalificatie met vermelding van de beperkingen in volume en/of tijd voor de activering van de flexibiliteit en/of de recuperatie van de energie. Indien de beperking verbonden is aan het beschikbare flexibiliteitsvolume, dan is deze verdeeld onder de nieuwe aanvragen volgens het advanced prorata principe, | Informatie van de wijziging van kleur aan het geheel van de gekwalificeerde DNGs aanwezig in de zone: de kwalificatie zoals eerder ontvangen werd blijft geldig gedurende 12 maanden vanaf de 1ste dag van de maand volgende op de vaststelling tenzij in geval van bovenvermelde uitzondering voor meerjarencontracten. |
4 | ROOD | ROOD | Kwalificatie met vermelding van de beperkingen in volume en/of tijd voor de activering van de flexibiliteit en/of de recuperatie van de energie. Indien de beperking betrekking heeft op het flexibiliteitsvolume, is er geen beschikbaar flexibiliteitsvolume (minstens tijdens bepaalde periodes) tot de volgende spildatum van de rode zone. | Geen enkele invloed tot de volgende spildatum van de rode zone. Vanaf deze datum en elk jaar op dezelfde datum, indien de beperking verbonden is aan het flexibiliteitsvolume, wordt dit volume verdeeld over alle flexibele aansluitingspunten (reeds gekwalificeerd op die een kwalificatieaanvraag in deze zone hebben ingediend) volgens het advanced prorata principe. |
In de tabel hierboven zijn de aanduidingen ‘ROOD’ zowel in de opwaartse richting, de neerwaartse richting als in de opwaartse & neerwaartse richting zijn, cf. de tabel onder punt 5.2.
5.2. Communicatie van de resultaten
De DNB zal zo vlug mogelijk en in elk geval binnen de dertig kalenderdagen na de ontvangst van een volledige NFS-aanvraag en de eventuele betaling van de studie het resultaat aan de aanvrager bezorgen.
6. Overgangsbepalingen
Het resultaat van de kwalificatie van de aansluitingspunten volgens een vorige versie van het huidige voorschrift blijft onveranderd en geldt tot XX/XX/202X.
Bijlage 1: Contact DNB
DNB | |
Bijlage 2: Formulier ‘Connection Contract Check’
1. Voorwerp van het document
Dit document is een uittreksel van het aansluitingscontract van de distributienetgebruiker en is enkel van toepassing voor aansluitingspunten aangesloten op het distributienet met spanning > 1 kV. Naast de standaard administratieve gegevens, beschrijft het de flexibiliteitsmiddelen die voorgesteld kunnen worden door de DNG in overeenstemming met het aansluitingscontract en de eventuele aanwezigheid van submeters van de DNB (zie document C8/2 van Synergrid). In dit document zijn eveneens het maximale injectievermogen en/of maximale afnamevermogen opgenomen die overeengekomen zijn in het aansluitingscontract.
2. CCC aanvraag
Dit document wordt afgeleverd aan de Distributienetgebruiker die de aanvraag ingediend heeft bij zijn DNB. Deze aanvraag kan op elk moment bij de DNB ingediend worden, eventueel via de FSP vergezeld van een officieel mandaat van de DNG.
De DNB levert dit document af binnen een termijn van maximaal 15 werkdagen na ontvangst van de aanvraag.
3. CCC Formulier
CCC_NL_versie 20161020.docx
Bijlage 3: Formulier voor een kwalificatieaanvraag en voor de communicatie van het resultaat door de DNB
C8_01_bijlage3-v2.xl sx
Bijlage 4 (informatieve bijlage)
Technische conformiteit van de installatie
Elke technische installatie van de DNG moet in overeenstemming zijn met het technisch reglement en de technische voorschrift(en) (waaronder, indien van toepassing X0/000, X0/000, C10/11 en C10/17) evenals met het aansluitingsreglement (indien van toepassing) of de contractuele verplichtingen die van kracht zijn.
In het bijzonder, in het geval waar de flexibiliteit zonder verplaatsing van belasting in de tijd wordt gerealiseerd door de indienststelling van een productie-eenheid voor elektriciteit die in parallel met het distributienetwerk functioneert, zal de DNB de conformiteit nagaan met de C10/11 en van de synchronisatie-apparatuur.
In het geval van flexibiliteit zonder verplaatsing van de belasting in de tijd gerealiseerd door het gebruik van een elektrogeengroep, zijn de volgende vereisten van toepassing:
- Indien de hulpgroep niet in parallel met het distributienet wordt uitgebaat (werking in eiland): de circuits die op deze manier gevoed worden moeten fysiek volledig gescheiden zijn van diegenen die door het distributienet gevoed worden, zoals hieronder afgebeeld (cf. C10/11 §7)
- Indien de groep in parallel met het distributienet wordt uitgebaat:
o De installatie moet conform zijn met C10/11 en wordt beschouwd als lokale productie
o De DNG moet bij de DNB een aanvraag indienen voor een detailstudie voorafgaand aan de NFS.
Om de conformiteit van de aansluiting en van de installaties van een DNG te controleren, kan de DNB op eigen initiatief testen uitvoeren op de installaties. De DNB en de DNG kunnen na overleg de procedure, de kalender en de middelen nodig om deze testen uit te voeren, overeenkomen. Binnen de maand na de uitvoering van de testen levert de DNB een rapport aan de DNG waarin de waarnemingen en metingen opgenomen zijn.
Daarenboven kan de DNB, indien hij het nodig acht, bijkomende inlichtingen vragen, ondermeer in verband met:
• De controle en metingsmiddelen van de flexibele belasting
• De besturingslogica van de flexibele belasting en de recuperatie van de energie (teneinde bijvoorbeeld de compatibiliteit te verifiëren met de beveiliging van de netten van de DNB).
Voorbeeld van criteria van operationele Veiligheidsbeperkingen betreffende Distributienetwerken (informatieve bijlage)
1. Terminologie:
• Netwerk in een gedegradeerde operationele modus
o Voor het distributienet komt de gedegradeerde operationele modus overeen met elke situatie van het netwerk met onbeschikbaarheid van één of meerdere elementen van het distributienet of van een installatie die functioneel deel uitmaakt van het distributienet, of het nu gaat om een geplande onderbreking voor een onderhoud of ten gevolge van een incident. Met ‘onderdeel van het net’ worden de volgende type-onderdelen bedoeld (niet-limitatieve lijst):
▪ MS-schakelapparatuur (vermogensschakelaar, schakelaar, scheidingsschakelaar …),
▪ een lijn,
▪ een kabel
▪ een transformator,
▪ een onderdeel van het telecom-netwerk,
▪ een besturingsautomaat en/of een beschermingsautomaat,
▪ een rail of een koppeling in een transformatiestation,
▪ een rail of een koppeling in de hoofdcabine van de klant,
▪ elk onderdeel niet door de DNB bestuurd of geëxploiteerd,
▪ …
• Netwerk in een normale operationele modus
o Voor het distributienetwerk, komt de normale operationele modus overeen met elke situatie van het netwerk, waarin alle onderdelen van het net van de DNB beschikbaar zijn.
2. Criteria van de Operationele veiligheidsbeperking
De Operationele veiligheid betekent de capaciteit van een elektrisch distributiesysteem om een normale operationele modus te behouden of te bewaren of om terug te keren naar dergelijke modus en is gekarakteriseerd door zijn thermische beperkingen, de beperkingen opgelegd door de spanning en het kortsluitingsvermogen.
Ongeacht de criteria die hier worden voorgesteld om de operationele veiligheid van het distributienet te kaderen, dient elke distributienetgebruiker steeds alle aansluitvoorwaarden te respecteren, waaronder de elementen beschreven in het hoofdstuk Technische conformiteit van de installatie in deze Bijlage.
De invulling van deze criteria d.m.v. technische grenzen is uiteraard onafhankelijk van de oorzaak die de operationele veiligheid in het gedrang brengt. In die zin zijn de aansluitvoorwaarden van de DNB eveneens gebaseerd op diezelfde operationele grenzen. In een noodsituatie, als de operationele veiligheid of de betrouwbaarheid van het elektriciteitsdistributienet in acuut gevaar is of dreigt te komen, kan de DNB alle uitzonderlijke en tijdelijke maatregelen nemen die hij nodig acht met het oog op de veiligheid, de betrouwbaarheid, kwaliteit en beschibaarheid van het elektriciteitsdistributienet, of om verdere schade te voorkomen. Bij het hanteren van deze criteria in het kader van flexibiliteit, dient echter een zekere marge gehanteerd te worden om nog steeds het normale gedrag te kunnen ondersteunen. Deze veiligheidsmarge moet de DNB toelaten om tijdig gealarmeerd te worden en de nodige corrigerende acties te opzetten vooraleer de normale operationele modus verlaten wordt. Tevens kunnen maatregelen worden bepaald die garanderen dat de criteria worden gerespecteerd.
De technische grenzen die gehanteerd worden kunnen verschillend zijn naargelang de operationele modus waarin het netwerk zich bevindt.
Naast de veiligheid van personen, worden deze Operationele veiligheidsbeperkingen in het kader van de flexibiliteit als volgt gedefinieerd:
• Het kortsluitingsvermogen in elk punt van het distributienet mag niet hoger zijn dan de constructieve beperkingen van de uitrusting.
• Het vermogen uitgewisseld op het TNB-DNB interconnectiepunt is compatibel met de beperkingen van de TNB.
• De stroom die door de uitrusting loopt, mag niet hoger zijn dan de constructieve mogelijkheden van de uitrusting, en voornamelijk:
o In een net in normale operationele modus, komt het te beschouwen constructieve vermogen van de uitrusting overeen met de cyclische normale stroom of met de permanente stroom, afhankelijk van het belastingsprofiel (verwacht of gemeten).
o In een net in gedegradeerde modus, komt het te beschouwen constructieve vermogen van de uitrusting overeen met de cyclische stroom in nood regime of met de permanente stroom, afhankelijk van het belastingsprofiel (verwacht of gemeten).
• Op het laagspanningsnet dient het onevenwicht tussen de fasen beperkt te blijven. Het spanningsniveau en de spanningsvariaties voor de eindgebruikers (zowel MS als LS) zijn compatibel met de norm EN 50160.
Hierbij wordt o.a. rekening gehouden met spanningsschommelingen op het net.
Tevens dient aandacht gegeven te worden aan de negatieve effecten van fluctuerende stroom, zoals flicker en harmonische spanning, met mogelijks escalaties op lange termijn tot gevolg. Indien de DNB dergelijke effecten vaststelt, wordt in contact getreden met de veroorzaker conform de geldende reglementering.
• Het verplaatsen van het nulpunt is heel erg beperkt (20%).
• De veerkracht van het distributienet dient intact te blijven na onverwachte uitvallen door beveiligingsapparatuur. De stuurinstallaties van flexibele installaties dienen bijgevolg een failsafe gedrag te vertonen dat deze veerkracht ondersteunt.
• Het reactief gedrag op het net dient de spanning te ondersteunen en dient zowel op individueel niveau als op niveau van het netwerk beheerst te worden.
Voorbeelden van de gevolgen van de flexibiliteit op het DNB-net (informatieve bijlage)
Voorbeeld van het effect van een daling van het verbruik met als gevolg een
overschrijding van de toegelaten spanning (net in normale operationele modus)
Ofwel het volgende fictieve netwerk:
Vanuit het transformatorstation HS/MS, een feeder bevoorraadt een fabriek waar er een warmtekrachtkoppeling aanwezig is, meerdere flexibele industriële klanten, een windturbine en een MS/LS- netwerkcabine die zelf een paar woningen bevoorraadt.
We nemen een spanningsplan uit de maand februari om 07u00, dat eruitziet als volgt:
150 kV
+10%
15 kV
400 V
+5 %
-5 %
- 10 %
URD FLEX.
Wetende dat:
• noch de fabriek, noch de flexibele DNGs hun activiteiten hebben gestart (residueel verbruik);
• de windturbine draait op de helft van haar nominaal vermogen;
• er verbruik is van de residentiële klanten (geen fotovoltaïsch productie want de zon is nog niet opgekomen).
De operationele spanningslimieten worden goed nageleefd. Dezelfde dag, om 8h00, wordt de situatie als volgt:
150 kV
+10%
15 kV
400 V
+5 %
-5 %
- 10 %
URD FLEX.
Limite de Sécurité opérationnelle atteinte
Wetende dat:
• de fabriek met de warmtekrachtkoppeling in volle bedrijvigheid is;
• de flexibele DNG maximaal verbruiken;
• de windturbine draait op volle kracht;
• er verbruik is van de residentiële klanten (de fotovoltaïsche productie is te verwaarlozen).
De operationele veiligheidsbeperking op gebied van de spanning is bereikt, maar wordt niet overschreden. Om 10u00 is er een vraag naar flexibiliteit door een vermindering van afname door de flexibele klanten.
Het spanningsplan ziet er als volgt uit :
150 kV
+10%
15 kV
400 V
+5 %
-5 %
- 10 %
Limite de Séc
opérationnelle d
Effet de la diminution de
charge du à la flexibilité
URD FLEX.
urité épassée
Er wordt vastgesteld dat de verbruiksdaling van de flexibele DNG een overschrijding van de Operationele veiligheidsbeperkingen in MS en zelfs van de vigerende norm in LS veroorzaakt (doordat op dat uur het verbruik van de residentiële klanten minimaal is en dat de fotovoltaïsche zonnepanelen produceren).
Voorbeeld van het rebound-effect dat thermische problemen veroorzaakt (net in normale operationele modus)
De flexibele belastingen met verplaatsing van de belasting worden gekenmerkt door een overdracht van een deel van de afname (energie en vermogen) van de activeringsperiode (t) naar een ander tijdstip (t + x). Op dit tijdstip (t + x), komt de verplaatste belasting (vermogen) boven op het normale afnamevermogen van de DNG op hetzelfde moment.
Bijvoorbeeld, een gekoelde ruimte met een temperatuur ingesteld op -8 °C ± 1 °C die tijdelijk kan gewijzigd worden naar -7 °C ± 1 °C. Wanneer de ingestelde temperatuur terugkeert tot -8 °C, zal de koelgroep waarschijnlijk meer draaien en bijgevolg meer dan normaal verbruiken (gedurende de tijd om terug te keren naar de initiële instelling).
De flexibele belastingen zonder verplaatsing van de belasting laten toe om de afname of de injectie te moduleren, zonder de noodzaak om de energie op een ander tijdstip te recupereren. Bijvoorbeeld het gebruik van een noodgenerator in parallel met het net, of het uitschakelen van verlichting, verminderen de afname vanuit het distributienet. De flexibele belastingen zonder verplaatsing van de belasting veroorzaken geen rebound-effect.
Voorbeeld van een kabel met zijn belastingsprofiel (MW 1/4h) op een typische dag (distributiecapaciteit = 7 MW):
Sans Flex
5
4,5
4
3,5
3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
0:00
6:00
12:00
18:00
0:00
6:00
Ofwel een DNG A die een aanvraag indient voor het gebruik van flexibiliteit van afname met verplaatsing; de eigenschappen die door de DNG gecommuniceerd werden, zijn de volgende:
• De eigenschap van de flexibiliteit:
o Vermogen dat kan verminderd worden (1/4u): 1,5 MW
o Beschikbaarheid van de flexibiliteit = 100 %
o Maximale duur van de activering = max. 2u
• De eigenschap om energie te recuperen:
o Op elk moment (24/24 - 7/7)
o Omvang van de verplaatsing (in vermogen): idem als de vermidering
Ofwel een DNG B die een aanvraag indient voor het gebruik van flexibiliteit van afname met verplaatsing; de eigenschappen die door de DNG gecommuniceerd werden zijn de volgende:
• De eigenschap van de flexibiliteit:
o Vermogen dat kan verminderd worden (1/4u): 1,5 MW
o Beschikbaarheid van de flexibiliteit = enkel tussen 14u en 18u
o Maximale duur van de activering = max. 2u
• De eigenschap op energie te recuperen:
o Recuperatie binnen de 2u die volgen op de activeringsperiode (inclusief na 18u)
o Omvang van de verplaatsing van de belasting (in vermogen):
▪ Recuperatie in 2u, 2/3 het 1ste uur, 1/3 het 2de uur
Analyse door de DNB:
Het meest ongunstige moment is een aanvraag voor flexibiliteit van 14h00 tot 16h00, hetzij een afnamevermindering van 2 x 3 MW
5
4,5
4
3,5
3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
0:00
6:00
12:00
18:00
0:00
6:00
Het meest ongunstige rebound-effect
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
0:00
6:00
12:00
18:00
0:00
6:00
Onder deze omstandigheden worden de operationele beperkingen van de kabel overschreden en moet de DNB-maatregelen treffen om dit effect te beperken.
MARKET GUIDE FLEXIBILITY – DRAFT 1.1!
Revised on | Version | Description | Status |
09.05.2022 | 0.1 | Proposal by Product Design Group Flex sent to market parties as input for workshop on 19.05.2022 | Draft |
09.06.2022 | 1.0 | Integration of remarks from the market consultation process ended 3/06/2022 | Submitted for approval by MC DSO |
xx.04.2023 | 1.1 | Clarification based on VREG comments on previous version Changes related to: | Draft |
• opening of aFRR to LV • new functioning rules for CRM • digitalization of the FCR asset register |
2.2. Concepts and Terminology 9
2.3. Roles and responsibilities 15
2.3.2.1. Flexibility Requesting Party 16
2.3.2.2. Flexibility Service Provider 16
2.3.3. Contracts between market parties 17
3. Flexibility product overview 18
3.1. Processes of flexibility products 18
3.2. Metering requirements of flexibility products 20
3.3. Combination of flexibility products 21
4.1. Market prequalification 22
4.1.1. FSP agrees to Terms and Conditions of the FRP 22
4.2.1. Sign FSP-DSO contract 22
4.2.2. Contract Connection Check 24
4.2.4. Identification Delivery Point 28
4.2.5. Set up ex post data communication 30
4.2.6. Set up real-time data communication 32
4.3. Product Prequalification 34
4.3.1. Sign FSP-FRP contract 34
4.3.5. Determine Nominal Reference Power 42
4.3.6. Prequalification check and test by FRP 44
4.3.7. Pre-delivery control 45
4.3.8. Baseline check by FRP 45
5.2.2. Notify DSO of Activation 46
6.1.2. 2 types of measurement units 49
6.1.5. Data validation rules 49
6.2.1. Ex-post Data Communication 50
6.2.2. Real-Time Data Communication 51
6.3. Calculation 53
6.3.1. Calculation Baseline 53
6.3.2. Calculation Energy Delivered 53
7. Settle 55
7.1. Volume Settlement 55
7.1.1. Data for FRP/FSP Settlement 55
7.1.2. BRP perimeter correction for Transfer of Energy 55
7.1.3. Publication of Transfer of Energy volumes 55
7.2. Financial settlement 57
7.2.1. FSP Settlement 57
7.3. Rectifications 57
7.3.1. Yearly check on rectifications 57
8. Billing 60
9. Monitoring & reporting 61
9.1. Monitoring 61
9.1.1. Flex register and metering data operational view and monitoring 61
9.1.2. Details real-time data monitoring 61
9.1.3. SLA monitoring 61
9.2. Reporting 62
10. Specific provisions for communication for flexibility on the LV distribution grid 63
10.1. Virtual Delivery Points 63
11. Specific provisions for CDS 64
12. Agreement on data quality (SLA) 65
13. Annexes 66
Annex 1 - List of relevant documents 66
Annex 2 - Real-Time Communication Platform & Flex Data Hub Portal 67
Annex 3 - User access SFTP for Transfer of Energy Xxxxxxx 00
Annex 4 - Market guide flexibility – data quality agreement 68
Annex 5 – File format csv-import for FCR low-voltage 70
Annex 6 – Form to request identification of a new XXX-X 00
Annex 7 – Pool update 71
Annex 8 – Template request NRP calculation 71
Figure 1 - Overview of flexibility market processes and domains 8
Figure 2 - Basic example: Grid user delivers flexibility with the whole connection point 14
Figure 3 - Basic example: Grid user delivers flexibility with only a subasset 15
Figure 4 - Basic example: Grid user delivers flexibility with multiple subassets 15
Figure 4 – Market Roles Diagram 16
Figure 4 – Contracts between Market Parties 17
Figure 6 - Sign FSP-DSO Contract 23
Figure 6 - Contract Connection Check 25
Figure 8 - Delivery Point Identification 29
Figure 9 - Set up ex-post data communication 31
Figure 10 - Set up real-time data communication 33
Figure 11 - Start new service 35
Figure 14 - Determine Nominal Reference Power 43
Figure 15 - Notify DSO of Activation 47
Figure 16 - Ex-Post data communication 50
Figure 17 - Real-Time Data Communication 52
Figure 18 - Publication of Transfer of Energy volumes 56
Figure 19 - Yearly check on rectifications 58
Figure 20 - Virtual Delivery Points 63
Table 1 - List of abbreviations 9
Table 2 - List of definitions 14
Table 3 - Overview of flexibility products vs processes 20
Table 4 - Metering requirements 21
Annex 1 - List of relevant documents 66
Annex 2 - Real time communication platform & Flex Data Hub portal 67
Annex 3 - User access SFTP for Transfer of Energy Xxxxxxx 00
Annex 4 – Market guide flexibility – data quality agreement 69
Annex 5 – File format csv-import for FCR low-voltage 71
Annex 6 – Form to request identification of a new XXX-X 00
Annex 7 – Pool update 71
Annex 8 – Template request NRP calculation 73
DISCLAIMER
The Terms and conditions (T&Cs) of all FRP products mentioned in this document are available on the FRP website. In the case any product specific aspects would be inconsistent with this market guide flexibility, these T&Cs will prevail.
1. Introduction
This document provides an overview of the flexibility market processes in Belgium, focused on the interaction between (Distribution) System Operators and Flexibility Service Providers. It is intended to serve as a market guide for the interactions with all Distribution System Operators active on the Belgian grid, regardless of the region and for all available flexibility products from different Flexibility Requesting Parties (FRP).
We have made an effort to make this market guide as generic and practical as possible, even though the legal and regulatory framework in the different regions is not necessarily the same and certain flexibility products may require specific functionality. The region or product specific aspects are indicated where applicable. In order to avoid duplication of information, the document refers to additional or more detailed functionality described in other technical specifications. A list of reference documents may be found as an annex.
This market guide also covers the requirement in the Flemish grid code1 to develop and maintain – together with the transmission grid operator and other relevant stakeholders – rules for the market processes for flexibility. To this end, a consultation procedure has been set up to inform the interested market parties and capture their feedback on the proposed processes. This consultation procedure is run according to article 4.3.63 §3 of the Flemish Grid Code. It includes stakeholder interaction via the Synergrid Product Design Group flexibility2.
In order to increase maturity and include new evolutions in the flexibility market, this document will be reviewed and updated by the Product Design Group as required by the regional/federal legislation or when new products are introduced.
1 Technisch Reglement Distributie Elektriciteit, art. 4.3.63
2 Information on the Product Design Group flexibility is available on the Synergrid website, Product Design Flexibiliteit - Synergrid
2. General
The domain Flexibility covers the market processes and information exchange regarding flexibility products on the distribution grid. It consists of the following five domains:
• Structure : Includes all activities to the exchange of information (master data) necessary for the later business processes. The different parties request creation of, changes to or deletion of energy market business objects, such as metering points, meters, contracts etc., or to its attributes.
• Operate : Includes all activities linked to the message exchanges to handle the flexibility markets.
• Measure : Includes all activities linked to reading, treating and forwarding the metered data on SDP-Flex level related to flexibility products.
• Settle : Includes all activities linked to the allocation of flexibility volumes to the involved market parties and – if applicable – handle their impact on the supply market.
• Billing : Includes the current and future processes to allow the billing between DSO and FSPs related to flexibility.
Figure 1 - Overview of flexibility market processes and domains
This document only relates to Service Delivery Points Flex on the distribution grid and only describes the processes linked to information flows in which the DSO is involved in detail. For clarity purpose, this document goes through the end-to-end process. The activities where the DSO does not have a role will only be briefly described.
Each time a process refers to an external document, this is indicated with the icon . An overview of all external documents can be found in Annex 1 - List of relevant documents.
In order to allow a correct understanding of this document a few concepts and terms are listed.
aFRR | Automatic Frequency Restoration Reserve |
BRP | Balance Responsible Party |
CDS | Closed Distribution System |
CDSO | CDS Operator |
CMU | Capacity Market Unit |
CPO | (Real-Time) Communication Platform Operator |
CRM | Capacity Remuneration Mechanism |
DA | Day Ahead |
(D)GU | (Distribution) Grid User |
DSO | Distribution System Operator |
FCR | Frequency Containment Reserve |
FRP | Flexibility Requesting Party |
FSP | Flexibility Service Provider |
GWM | Gateway Manager |
HV | High voltage |
ID | Intraday |
LV | Low voltage |
mFRR | Manual Frequency Restoration Reserve |
MV | Medium voltage |
NFS | Network Flexibility Study |
NRP | Nominal Reference Power |
PQP | Prequalified Power |
RTCP | Real-Time Communication Platform |
SDP Flex | Service Delivery Point Flex |
SDR | Strategic Demand Reserve |
SO | System Operator |
ToE | Transfer of Energy |
TSO | Transmission System Operator |
TRDE | Regional Electricity Distribution Grid Code in Flanders |
Table 1 - List of abbreviations
Activation | The modulation of the offtake and/or of the injection of a grid user. It can be automatic or manual depending on the flexibility product. |
Activated Power | The volume notified by the FSP to the DSO, which, as a result of an activation of the flexibility for a Service Delivery Point Flex, was modulated for the grid user. |
Activation Period | Based on an external signal, the period during which the flexibility is activated. This period is identified by a start time and an end moment. The period related to a potential recuperation at a later |
stage of the non-consumed energy during the activation is not part of this activation period. | |
Automatic Frequency Restoration Reserve (aFRR) | As defined by the terms and conditions (T&C) BSP aFRR of Xxxx. |
Baseline | Set of values that reflects the supposed electrical profile without activation, i.e. what would have been the offtake or injection for the Service Delivery Point Flex if there was no activation. |
Balance Responsible Party (BRP) | For each grid access point, there must be a designated BRP. The BRP may be a producer, major customer, energy supplier or trader. As a result, each BRP is responsible for a portfolio of access points and must develop and take all reasonable measures to maintain the balance between injections, offtakes and commercial power trades within its portfolio. |
Balancing Service Provider (BSP) | Flexibility Service Provider that offers balancing services to the Transmission System Operator. |
(Balance) Supplier | A party that markets the difference between actual metered energy consumption and the energy bought with firm energy contracts by the Party Connected to the Grid. In addition, the Balance Supplier markets any difference with the firm energy contract (of the Party Connected to the Grid) and the metered production |
Capacity Market Unit (CMU) | A Capacity (« Individual CMU ») or several associated Capacities (« Aggregated CMU») used in the consecutive phases of the Capacity Remuneration Mechanism to deliver the Service. |
Capacity Remuneration Mechanism (CRM) | A mechanism to ensure resource adequacy in Belgium based on “reliability options”. The selected capacity providers receive a fixed capacity remuneration but have the obligation to reimburse incomes above a set price level.3 |
Closed Distribution System (CDS) | A closed distribution system (CDS) is a network that distributes electricity within a geographically confined industrial, commercial or shared services site, for which: for specific technical or safety reasons, the operations or the production process of the users of that system are integrated; or that system distributes electricity primarily to the owner or operator of the network or their related undertakings. |
Closed Distribution System Operator (CDSO) | A Closed Distribution System Operator is a physical or legal person officially appointed in the capacity of CDS manager by the competent authority. The competent authority is appointed via the CDS administrative recognition process. The process is regionalized and |
3 More information can be found on the following website: xxxxx://xxxxxxxx.xxxx.xx/xx/xxxxxx/xxxxxxx/xxxxxxxx-xxxxxxxxxxxxxxxxxx/xxxxxxxxx-xx-xxxxxxxxxxxx-xx
is fixed for each region and at federal level. The authority is generally the minister of energy. | |
Communication Platform User Designation | Document signed by the DGU to mandate the FSP to onboard and manage an Endpoint coupled to their connection point and to enable data routing. |
Connection Point | See Technical Regulations. The Connection Point is identified by an off-take EAN and, where applicable, an injection EAN. Also referred to as Headpoint. |
Delivery Period | The period in which the contracted flexibility has to be delivered. |
Delivery Point | A (future) point on an electricity grid or within electrical installations of a Grid User where the Service is or will be delivered. This point is or will be associated with one or several metering device(s) that allow Xxxx to control and measure the delivery of the Service. |
Delivery Direction Up or Down | When delivering flexibility, the electrical power can be controlled in two directions: - Up: direction of the activation of the flexibility that corresponds to a reduction of the offtake or an increase of the injection. - Down: direction of the activation of the flexibility that corresponds to an increase of the offtake or a decrease of the injection. The direction indicates how the grid frequency is restored. |
(Distribution) Grid User (D(GU)) | As defined in Art. 2 §1 (57) of the Federal Grid Code for a Grid User connected to xxx XXXX Grid or to Public Distribution Grid; or as defined in Art. 2 §1 (58) of the Federal Grid Code for a Grid User connected to a CDS. If the DGU wants to participate in the Flex market, he can: 1. Pick up the role of FSP for his own connection points, or 2. Give a mandate to a FSP who will then represent the DGU in the Flex market. |
Distribution System Operator (DSO) | The DSO maintains, reinforces, expands and operates the distribution grid. The distribution grid brings the electricity from the transmission grid to end users down to household level. The DSO is also responsible for metering data management in the market. |
Endpoint | A digital data access point registered on the Real-Time Communication Platform that allows the exchange of data between the Endpoint and an Application over the RTCP via a Gateway. |
Energy Delivered | The volume calculated by the DSO that corresponds to the activation of the flexibility for a Service Delivery Point Flex. |
Fast Track prequalification process | The process to be followed by a CRM Candidate who does not want to participate to the CRM but has the legal obligation to submit a Prequalification File according to the Electricity Law, article 7undecies, §8. |
Flex Data Hub | Application that uses and/or stores and structures flexibility related data. It is connected to the Real-Time Communication Platform for the exchange of data and the activation of real-time data stream. The activation of an asset happens through the FRP. |
Flexibility | The alteration of the profile of production, injection, consumption or offtake of energy in response to an external signal in order to either provide a service in the energy system or to obtain a financial benefit. |
Flexibility Service | The list of Flexibility Services is included in the FSP-DSO contract. Also referred to as Flexibility Product |
Flexibility Requesting Party (FRP) | Market party that has an agreement with one or more Flexibility Service Providers to provide a Flexibility Service. |
Flexibility Service Provider (FSP) | Market party that provides one or more flexibility services through one or more Service Delivery Points Flex. |
Frequency Containment Reserve (FCR) | As defined by the T&C BSP FCR of Xxxx. |
Gateway | A private communication gateway connecting the physical asset and its metering device to the Real-Time Communication Platform in a digital way. |
Gateway Manager (GWM) | The Gateway Manager maintains and manages the gateways. This role is defined in case it is assumed by someone else than the Communication Platform Operator of the RTCP. |
High Voltage (HV) | As defined in the regional legislation (Ordonnance for Brussels, energiedecreet for Flanders, Décret for Wallonia) |
Low Voltage (LV) | As defined in the regional legislation (Ordonnance for Brussels, energiedecreet for Flanders, Décret for Wallonia) |
Manual Frequency Restoration Reserve (mFRR) | As defined by the T&C BSP mFRR of Xxxx. |
Medium Voltage (MV) | As defined in the regional legislation (Ordonnance for Brussels, energiedecreet for Flanders, Décret for Wallonia) |
Network Flex Study (NFS) | The examination of the potential impact of flexibility on operational security constraints. |
Nominal Reference Power (NRP) | The maximum capacity that can be offered in the CRM without taking into account the derating factor or the opt-out volume. |
Pool | All Service Delivery Points Flex (and the associated flexibility means) which may be activated by the FSP as part of a Flexibility service. For each SDP-Flex that is part of the Pool, it contains all the administrative and technical information to achieve a correct execution of the FSP-DSO contract. |
Prequalified Power (PQP) | The prequalified power is the result of a NFS and is the maximum flexibility power that the Service Delivery Point Flex can contract for a flexibility product |
3rd party submeter | The meter is not owned, installed and maintained by the DSO, but by a 3rd party. |
Real-Time Communication Platform (RTCP) | Platform that enables a secure exchange of real-time data between the assets of Grid Users and applications of Application Service Providers. |
Service Delivery Point Flex (SDP-Flex) | An element, attached to a Connection Point, that can be used in the context of a Flexibility Service. It is identified by the measurement point used for the control and/or calculation of the availability and/or activation of flexibility in the context of the Flexibility Services referred to in the FSP-DSO contract. |
Strategic Demand Reserve | The strategic reserve was introduced by the Law of 26 March 2014 amending the Federal Electricity Act of 29 April 1999. This tasked Xxxx with organising, managing and, if necessary, activating a strategic reserve mechanism to offset any structural generation shortages during the winter months. This mechanism helps guarantee Belgium's security of supply in winter. It differs from the balancing resources Xxxx uses all year round to offset the sum of BRPs' residual imbalances in real time. |
System Operator | System Operator includes TSO & DSOs & CDSOs. When we refer to a SO in the text, it relates to the SO of the Grid User. |
Transfer of Energy (ToE) | Framework to neutralize the effects of the activation of energy by the FSP on the Supplier and the BRP of the DGU. It enables the flexibility of demand to be valorized via an independent FSP. |
Transmission System Operator (TSO) | The operator of the high-voltage transmission grid. In Belgium this is Xxxx. The TSO maintains, reinforces and expands the high-voltage grid that transports large volumes of electricity over longer distances. |
The TSO is further the final responsible for secure grid operation and has to make sure that demand and generation are always in balance. | |
Unsheddable Margin | The minimal amount of net active power offtake (in kW/MW) that cannot be curtailed (inflexible or unsheddable power) at the Delivery Point(s) concerned. It cannot be lower than the negative of the nameplate capacity of production and the negative of maximal injection. |
The concepts Connection Point, Delivery Point, Service Delivery Point Flex, Endpoint and Gateway are further illustrated below. The given examples are not exhaustive and demonstrate a situation where a grid user with a factory and battery storage provides a flexibility service either with the entire connection point or with only a subasset.
Figure 2 - Basic example: Grid user delivers flexibility with the whole connection point
Figure 3 - Basic example: Grid user delivers flexibility with only a subasset
Figure 4 - Basic example: Grid user delivers flexibility with multiple subassets
2.3. Roles and responsibilities
The role model which is described below lists the relationships between roles on a general level.
From the role model it can then be deduced, which roles should be involved in the detailing of a particular process / interaction. For the electricity market there is a harmonized model, developed
and maintained by ENTSO-E, EFFET and ebIX®. This role model covers both upstream and downstream electricity markets. A market party can assume multiple roles in the flexibility market.
The roles used in this documentation are based on the so-called "THE HARMONISED ELECTRICITY MARKET ROLE MODEL"
The following diagram gives an overview of the net-user interactions between the different market roles in the flexibility market.
For info: A Service Delivery Point Flex is related to 1 Delivery Point, 1 service (product) and 1 FSP. A Delivery Point can have multiple SDP-F's: 1SDP-F for each service/product delivered by a certain FSP.
HeadPoint
Provides grid access through
Service Delivery Point Flex
Acquires flexibility from
Activates flexibility from
Flexibility Service Provider
Is configured for
Compensates Transfer of Energy
Is contracted with
Provides flexibility bids
Supplies to
Service Delivery Point
Deals within
Balance Responsible
Party - FSP
Flexibility Requesting Party
Is contracted with
Is contracted with
Manages flexibility for
Grid Access Provider
uses
Deals within
Balance supplier
Balance Responsible Party -
Supplier
System Operator
Manages flexibility for
Has connection contract with
Has energy contract with
Party Connected to
Grid
Has flexibility contract with
Consumer Producer
Figure 5 – Market Roles Diagram
The market parties which also occur in the supply market will not be described in this document. Their definition can be found in the Atrias documents on Market Roles.
The market parties which are specific for the flexibility market are:
2.3.2.1. Flexibility Requesting Party
The Flexibility Requesting Party (FRP) can have an agreement with one or more Flexibility Service Providers to provide a Flexibility Service.
This party informs the market of flexibility requirements, receives bids against the requirements and in compliance with the prequalification criteria (if applicable), determines which bids meet requirements and assigns contracts.
It can either be the SO (TSO/DSO/CDSO depending on the grid) or an independent party.
2.3.2.2. Flexibility Service Provider
The Flexibility Service Provider (FSP) provides one or more flexibility services through one or more Service Delivery Points Flex.
The FSP can only include SDP-F's in his Pool for which he signed a flexibility agreement with the relevant DGU. This agreement needs to be compatible with the connection contract and with the qualification of the connection point delivered by the DSO.
If the DGU doesn't want to work with a FSP, the DGU can - for its own connection points - also fulfill the role of FSP. If a contract is signed between FSP and DGU, the FSP will represent the DGU in the Flex market for its connection points.
The FSP commits to activate flexibility only on the SDP-F's belonging to the Pool and to respect the limits and restrictions as defined in the FSP-DSO contract.
The DSO may, according to the applicable legal framework, temporarily restrict the delivery of flexibility through one or more SDP-Fs if the delivery may compromise the operational security of its electricity distribution network.
2.3.3. Contracts between market parties
Contractual relations
For the parties described above, the following diagram shows an overview of their contractual relations. For each SO, the FRP can be a different party.
Figure 6 – Contracts between Market Parties
3. Flexibility product overview
3.1. Processes of flexibility products
The following table indicates which processes are applicable for each flexibility product on a high-level basis. A more detailed overview (including updates due design changes) can be found on the website of Elia4:
- Frequency Containment Reserve (FCR)
- Automatic Frequency Restoration Reserve (aFRR)
- Manual Frequency Restoration Reserve (mFRR)
- Strategic Demand Reserve (SDR)
- Transfer of Energy in Day-Ahead/Intraday market (ToE in DAID market)
- Capacity Remuneration Mechanism (CRM)
Note that the processes listed in the table below refer to processes performed by the DSO. In some cases, the Transmission System Operator can perform similar processes. In the case of FCR for example XXXX conducts the following three processes: "Ex-post data communication", "Real-Time Data Communication", and "Calculation Baseline".
FCR | aFRR | mFRR | SDR | ToE in DA/ID | CRM | |
Scope | ||||||
HV/MV | X | X | X | X | X | X |
LV | X | X | X | |||
Structure | ||||||
Market prequalification | ||||||
FSP agrees to Terms and Conditions of the FRP | X | X | X | X | ||
DSO prequalification | ||||||
Sign FSP-DSO contract | X | X | X | X | X | X5 |
Contract Connection Check6 | X | X | X | X | X | X7 |
Net Flex Study8 | X | X | X | X | X9 | |
Identification Delivery Point10 | X | X | X | X | X | X |
Set up ex-post data exchange | X | X | X | X | ||
Set up real-time data exchange11 | X | |||||
Product prequalification | ||||||
5 Not needed when Fast Track scenario is used (CRM exit-door)
6 Only applicable for voltage >1 kV, not below 1 kV.
7 Not needed when Fast Track scenario is used (CRM exit-door) or in case of Additional non-existing Delivery point
8 For region Flanders: as stated in TRDE 2.3.26: in case of LV, flexible power will not be restricted when it is limited to 5 kVA for a mono phase connection or 10 kVA for three phase connection.
9 Not needed when Fast Track scenario is used (CRM exit-door) or in case of Additional non-existing Delivery point. When the delivery point becomes existing, NFS is required.
10 For LV, no separate request is needed: the identification used will always be the identification of the delivery point linked with the headmeter of the connection point.
11 Today the DSOs and the Flexhub are not involved in the real-time data exchange for FCR.
Sign FSP-FRP contract | X | X | X | X | X | X12 |
Start new service | X | X | X | X | X | X |
Update service | X | X | X | X | X | X |
Stop service | X | X | X | X | X | X |
Determine Nominal Reference Power | X | |||||
Prequalification check and test by FRP | X | X | X | X | X | |
Baseline check by FRP | X |
12 In the case of CRM, the FSP-FRP contract (i.e. the Capacity Contract) is signed after selection in the auction.
FCR | aFRR | mFRR | SDR | ToE in DA/ID | CRM | |
Operate | ||||||
Procurement | ||||||
Bidding | X | X | X | X | X | |
Market clearing | X | X | X | X | X | |
Delivery | ||||||
Pre-delivery monitoring | X | |||||
Activation | X | X | X | X | X13 | X14 |
Notify DSO of Activation | X | X | X | |||
Measure | ||||||
Data communication | ||||||
Ex-post Data Communication | X | X | X | X | ||
Real-Time Data Communication | X | |||||
Calculation | ||||||
Calculation Baseline | X (done by FSP) | X | X | X | X | |
Calculation Energy Delivered | X | X | X | X | ||
Settle | ||||||
Volume Settlement | ||||||
Data for FRP/FSP Settlement | X | X | X | X | ||
BRP perimeter correction (*) | X15 | X | X | X | ||
Publication of ToE volumes | X16 | X | X | X | ||
Financial Settlement | ||||||
FSP settlement | X | X | X | X | X | |
Rectifications | ||||||
Yearly check on rectifications | X | X | X | X | ||
Table 3 - Overview of flexibility products vs processes
(*) For the specific rules and exceptions of the ‘BRP perimeter correction’, we refer to the Term &
Conditions of the relevant product and the ToE rules (see website Xxxx).
3.2. Metering requirements of flexibility products
When a flexibility product is created, the FRP and DSO need to define in accordance with the relevant legislation (eg. TRDE Art 3.1.17 §2) the relevant metering requirements so that the DSO is able to exchange the required metering data for the delivered flexibility volumes, Transfer of Energy, …
The metering requirements can have following dimensions:
13 Activation is done by the FSP, but is also registered in the Flexhub. It serves as input for the calculation of the delivered energy volumes.
14 Activation in AMT (Availability Monitoring Trigger) hours as defined in the CRM functioning rules.
15 aFRR is today only via opt-out or passthrough configuration => The impact on the BRP perimeter correctionis described in the Terms & Conditions of the aFRR product and the ToE rules (see website Xxxx).
16 aFRR is today only via opt-out or passthrough configuration => The impact on the BRP perimeter correctionis
described in the Terms & Conditions of the aFRR product and the ToE rules (see website Xxxx).
Granularity of data: 2 seconds, 4 seconds or 15 minute data Frequency of data: Real-time or ex-post
Origin of data:
o Head or submeter
o Regulated or private
For the regulated meter (non-private), we can make a further distinction between:
▪ Fully regulated: the meter is owned, installed and maintained by the DSO, and the DSO is responsible for all metering aspects
▪ Regulated: Same as fully regulated, except that the meter is installed and maintained by a 3rd party
▪ Semi-regulated: The 3rd party is also owner of the meter
The following table indicates which metering requirements are currently applicable for each flexibility product.
FCR | aFRR | mFRR | SDR | ToE in DA/ID | CRM | |
Granularity of data | 2’’17 | 4” | 15’ | 15’ | 15’ | 15’ |
Frequency of data | Real-time (and Ex- post) | Real-time | Ex-post | Ex-post | Ex-post | Ex-post |
Origin of data | Submeter18 or regulated headmeter | Submeter19 or regulated headmeter | Regulated head- or submeter | Regulated head- or submeter | Regulated head- or submeter | Regulated head- or submeter |
Table 4 - Metering requirements
- For the latest version of the metering requirements, we refer to Annex 1 with the list of relevant documents
3.3. Combination of flexibility products
The MG Flexibility will take into account any rules regarding combination of products possibilities as described in the FRPs’ product specifications.
17 FRP will get 2'' data, but DSO is not involved in this process.
18 Today only 3rd party submeter. FCR: only private meters, because no metering requirements from XXX. 00 Today only 3rd party submeter. aFRR: semi-regulated, because metering requirements are described in C8/06
4. Structure
This section describes the processes for a candidate to qualify for FSP. The FRP checks if the candidate complies with the necessary requirements, which could be financial or communication-wise. The qualification as FSP is valid for all flexibility services that are supported by the same market platforms and have similar financial requirements.
Today, Xxxx operates the markets for the procurement of FCR, aFRR and mFRR, ToE in DA/ID and CRM.
4.1.1. FSP agrees to Terms and Conditions of the FRP
This process will not be described in detail, since there is little interaction between the FSP and DSO in this process today. It is included to provide the reader with an end-to-end view.
Summary process description
The goal of this process is to verify if the FSP candidate can comply with financial requirements etc. in order to provide flexibility services. The FSP candidate contacts the FRP and signs the Terms and Conditions. The FRP contacts the Flex Hub Operator to add the FSP to the market register.
This section describes the processes for the FSP to check the delivery of flexibility does not cause congestion and avoid constraint-related checks later during the procurement phase. It also describes the processes to prepare the Delivery Point for participation to flexibility services, such as identifying the Delivery Point and setting up the data exchange.
Process definition
The FSP-DSO contract describes the mutual rights and obligations of the DSO and the FSP with regard to the use by the FSP of flexibility of distribution grid users connected to the distribution grid managed by the DSO as part of the flexibility services that are described in the service catalogue of the contract.
Process flow
Figure 7 - Sign FSP-DSO Contract
Process description
Starting signal:
The FSP contacts the DSO via e-mail to sign the FSP-DSO contract . Prerequisites:
Not applicable
Ends when:
The System Operators update the FSP register.
Result:
Both FSP and DSO have a copy of the signed FSP-DSO contract. The FSP is registered in the Market Party register.
Exceptions:
Not applicable.
Flow:
1. Request FSP-DSO contract
The FSP sends the DSO a request to sign a FSP-DSO contract.
2. Receive FSP-DSO contract request
The DSO receives the request to sign a FSP-DSO contract.
3. Handle FSP-DSO contract
The DSO creates a FSP-DSO contract for the FSP.
4. Sign FSP-DSO contract
The FSP signs the FSP-DSO contract.
5. Receive FSP-DSO contract
The DSO receives the FSP-DSO contract, signed by the FSP.
6. Counter-sign FSP-DSO contract
The DSO counter-signs the FSP-DSO contract within 10 working days after reception of the complete contract signed by the FSP.
7. Receive counter-signed FSP-DSO contract
The FSP receives the counter-signed FSP-DSO contract.
8. Update Market Party register
The System Operators check whether the FSP is already registered in the Market Party register and, if not, updates the register.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
The process starts when the FSP candidate contacts the DSO to sign the FSP-DSO contract.
Interactions:
A signed copy of the latest approved version of the DSO-FSP contract is a prerequisite for the FSP for providing flexibility services on the DSO grid.
Annulations and corrections:
Always the latest version of the contract needs to be signed.
Regional differences:
In Wallonia, an FSP needs to obtain a regional license for the supply of flexibility services.
4.2.2. Contract Connection Check
Scope
HV/MV on DSO-grid: Applicable for all products LV: Not applicable
Process definition
The DSO informs the DGU’s (or the mandated FSP) with information from the connection contract that could be required for flexibility products. The request of information can be done by the DGU or the FSP on his behalf. The overview table in 3.1 describes for which services the Contract Connection Check (CCC) is considered a prerequisite.
Process flow
Request
Connection
Contract Check
Receive
Connection Contract Check Request
Handle
Connection Contract Check Request
Receive
Connection Contract Check
Forward
Connection Contract Check
DSO
DGU or FSP
Contract Connection Check
Figure 8 - Contract Connection Check
Process description
Starting signal:
This process starts when the DGU (or the FSP on his behalf) sends a request for Connection Contract Check to the DSO.
Prerequisites:
Presence of a connection contract.
Connection points below 1 kV (low-voltage) have no connection contract, since the connection reglementation is applicable. Hence, a connection contract check is not applicable there.
Ends when:
The DSO has sent the Contract Connection Check (CCC) document to the DGU or the FSP.
Result:
The DGU or the FSP has received the CCC.
Exceptions: Not applicable
Flow:
1. Request Connection Contract Check
The DGU (or the FSP on his behalf) sends a filled in request form for a Connection Contract Check [part of document C8/01 ].
2. Receive Connection Contract Check request
The DSO receives the filled in request form
3. Handle Connection Contract Check request
The DSO verifies the Connection Contract details.
4. Forward Connection Contract Check
The DSO forwards the Connection Contract details to the DGU or the FSP [C8/01].
5. Receive Connection Contract Summary
The DGU or the FSP receives the Connection Contract details from the DSO.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
This process is ad hoc and starts when the DGU or the FSP sends the DSO the Connection Contract Check document.
In case the request is not valid, the DSO will inform the DGU within 5 working days.
In case the request is valid, the DSO forwards to the DGU the Connection Contract Check within 15 working days after the request.
Interactions:
HV/MV on DSO-grid: CCC is a pre-condition for NFS.
Annulations and corrections:
In case the information provided by the DSO to the DGU/FSP is not or no longer correct, the DGU/FSP should contact the DSO as soon as possible, in order to refresh the CCC.
Regional differences:
In Brussels, only the FSP can request the Contract Connection Check.
Scope
Voltage level:
HV/MV/LV on DSO-grid: Applicable
Exception LV: For region Flanders, as stated in TRDE 2.3.26: in case of LV, flexible power will not be restricted when it is limited to 5 kVA for a mono phase connection or 10 kVA for three phase connection.
Products (for reference):
FCR: No NFS applicable
aFRR, mFRR, DA/ID: NFS applicable
CRM: NFS applicable, except for Fast Track (= CRM exit-door) and Additional non-existing Delivery Points
Process definition
The goal of the NFS is to verify how the activation of flexibility would affect the functioning of the distribution grid. The request of information can be done by the DGU or the FSP on his behalf. The overview table in 3.1 describes for which services the Net Flex Study (NFS) is considered a prerequisite.
The DSOs need to be able to guarantee the safety and reliability of their respective grids. The activation of flexibility may therefore not jeopardize the functioning of the grid, both in normal and degraded mode. This means more specifically that the activation of flexibility may not:
• negatively affect the stability of the grid;
• cause congestion;
• cause any problems linked to power quality.
If so, the DSO can decide to limit or reject the provision of flexibility services for certain Connection Points in order that operational security limitations of the grid will be respected.
The end result of the NFS will be communicated by the DSO to the FSP.
Process flow
Request Net Flex
Study
Receive Net Flex
Study Request
Execute Net Flex
Study
Receive Net Flex
Study Outcome
Forward Net Flex
Study Outcome
DSO
DGU or FSP
Net Flex Study
Process description
Starting signal:
This process starts when the DGU (or the FSP on his behalf) sends a request for a Net Flex Study to the DSO.
Prerequisites:
The DGU has received a valid Connection Contract Outcome (if applicable: see Contract Connection Check - scope).
Ends when:
The DSO has determined the impact on the grid and sent the results to the DGU or the FSP.
Result:
The DGU or the FSP has received the results of the Net Flex Study, which is either a green or red color code.
The DSO has registered the Headpoint and the NFS results in the Flex register.
Exceptions:
Not applicable
Flow:
1. Request Net Flex Study
The DGU sends an application for a NFS to the DSO. This application consists of the NFS request form [part of document C8/01 ]
2. Receive Net Flex Study request
The DSO receives the NFS related documents from the DGU.
3. Execute Net Flex Study
The DSO executes the NFS for the distribution grid.
4. Forward Net Flex Study Outcome
The DSO forwards the outcome of the NFS to the DGU. [C8/01]
5. Receive Net Flex Study Outcome
The DGU receives the Net Flex Study details from the DSO.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
This process starts when the DGU sends the DSO a Net Flex Study request form. In case the request is not valid, the DSO will inform the DGU within 5 working days. In case the request is valid, the DSO forwards to the DGU the Net Flex Study Outcome within 30 calendar days after the request.
Note that if the DSO needs to modify the validity of an NFS result, this needs to be communicated as defined in C8/01 in order to that the concerned FSP has time to take corrective actions in regards to his pool.
It’s possible that the DSO re-evaluates the prequalified power because of increased risk in that zone 12 months after this constatation the prequalified power can be reduced by the DSO (exception for certain multi-year contracts)
Interactions:
This process determines the prequalified power per Connection Point for providing flexibility services. This will have an effect on the bids in the tendering process.
Annulations and corrections:
In case the information provided by the DSO to the DGU/FSP is not or no longer correct, the DGU/FSP should contact the DSO as soon as possible, in order to refresh the NFS.
Regional differences:
In Brussels, only the FSP can request the Net Flex Study.
4.2.4. Identification Delivery Point
Scope
- A separate identification of the delivery point is not needed when the delivery point is linked with the headmeter of the connection point
- For LV, the identification used will always be the identification of the delivery point linked with the headmeter of the connection point. As a result, for LV only 1 SDP-Flex can be registered per product/FSP and it will be at headpoint level.
Process definition
The goal of the process is to create a unique identifier for the Delivery Point, so that the FSP can use the identifier in its communication towards the DSO and FRP for flexibility purposes (such as starting a new service, placing a bid…). The request of identification can be done by the FSP.
Process flow
Request Delivery
Point Identification
Receive Delivery
Point Identification Request
Assign EAN to
Delivery Point
Receive Delivery
Point EAN
Forward Delivery
Point EAN
DSO
FSP
Delivery Point Identification
Figure 10 - Delivery Point Identification
Process description
Starting signal:
The procedure starts when the FSP submits a request for Delivery Point Identification.
Prerequisites:
A Net Flex Study has been executed for the connection point (if applicable, see Net Flex Study – scope).
Ends when:
The process ends when the DSO has assigned an EAN for the Delivery Point and the DSO sends the EAN to the FSP.
Result:
The FSP receives the EAN of the Delivery Point.
The DSO registers the Delivery Point in the Flex Register. Flow:
1. Request Delivery Point Identification
The FSP sends a filled in request form for a Delivery Point Identification to the DSO [see Annex 6
].
2. Receive Delivery Point Identification request
The DSO receives the Delivery Point Identification request from the FSP.
3. Assign EAN to Delivery Point
The DSO assigns an EAN to the Delivery Point.
4. Forward Delivery Point EAN
The DSO forwards the Delivery Point EAN to the FSP.
5. Receive Delivery Point EAN
The FSP receives the Delivery Point EAN from the DSO.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
Not applicable
Interactions:
This process determines the identifier of the delivery point. This is used in further processes, such as
pool update, bidding, measure, settlement …
For flexibility services that can be requested through the Flex Data Hub Portal, this process is done together with the process ‘Start new service’. Hence, all the steps above are not applicable in that case.
Annulations and corrections:
Not applicable
Regional differences:
Not applicable
4.2.5. Set up ex post data communication
Process definition
The data communication to exchange measured or metering data in the flexibility market can, depending on the flexibility products, require ex-post communication. The setup and testing of this link is performed as part of the activities on the onboarding as part of FSP-DSO contract signed with the System Operator.
The goal of the process is to install and onboard a meter that will be used for the exchange of ex-post data. The processes are described in more detail in Synergrid Technical Regulation C8/02 .
Process flow
Figure 11 - Set up ex-post data communication
Process description
Starting signal:
The DGU requests the DSO to install a specific meter.
Prerequisites:
Not applicable
Ends when:
The DSO has onboarded the meter in his system.
Result:
The DSO has installed a meter behind the connection point of the DGU and is able to read and process the data.
Exceptions:
Not applicable
Flow:
1. Request specific meter
The DGU e-mails the DSO with the request to install a specific meter behind the connection point.
2. Receive requests for specific meter
The DSO receives the request from the DGU.
3. Handle request for specific meter
The DSO will send out an offer and, once accepted, install the meter at the DGU’s location, see more
details in C8/02.
4. Onboard specific meter
The DSO onboards the specific meter in his system.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
The process starts when the DGU sends a request to the DSO. For more specific timings, see C8/02.
Interactions:
Data from the meter will be used in further flexibility processes. A specific meter can lead to the DSO billing a tariff to the DGU.
Annulations and corrections:
Not applicable
Regional differences:
Not applicable
4.2.6. Set up real-time data communication
Process definition
The data communication to exchange measured or metering data in the flexibility market can, depending on the flexibility products, require real-time communication. The setup and testing of this communication is part of the activities on the onboarding as part of specific contracts signed.
Before these SDP-F's can become active in the market the FSP has to set up and test the data communication with the System Operator. The setup and testing of this link is performed as part of the activities on the onboarding as part of FSP-DSO contract signed with the System Operator.
The goal of the process is to install and onboard a meter that will be used for the exchange of real- time data. The processes are described in more detail in Synergrid Technical Regulation C8/07 .
Process flow
Set-up real-time data communication
DGU or FSP
SO
Onboard
Gateway Model
Onboard
Endpoint
Check CP User
designation
document by SO
Onboard
Gateway
Link Endpoint
to Gateway
Check security documentation by SO
Figure 12 - Set up real-time data communication
Process description
Starting signal:
The procedure starts when the DGU or the mandated FSP submits a request to onboard a Gateway Model Point or Endpoint.
Prerequisites:
As the gateway is an essential equipment for capturing and transmitting data used for the market processes (e.g. Walloon decreet art 35 sexies), the setup of the gateway for Delivery Points connected to the distribution network is also within the scope of the DSO. Therefore, the general setup and architecture (local gateway (i.e. directly near the Delivery Point) and/or central gateway (i.e in the FSP premises)) must be agreed between TSO and DSO before the ”onboarding process”.
Ends when:
The Endpoint is successfully linked to the Gateway.
Result:
The Gateway and Endpoint are onboarded and linked to each other.
Exceptions:
Not applicable
Flow:
1. Onboard Gateway Model
The DGU or mandated FSP onboards a Gateway model. The System Operators check the security documentation and technical specifications, which need to be aligned with C8/06 .
2. Onboard Gateway
The GU or mandated FSP onboards a Gateway.
3. Onboard Endpoint
The GU or mandated FSP onboards an Endpoint. In case the FSP onboards the Endpoint, the System Operator to which grid the connection point is connected will check the Communication Platform User Designation Document.
4. Link Endpoint to Gateway
The GU or mandated FSP links the Endpoint to the Gateway.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
This process starts when the DGU or FSP onboards a Gateway Model or Endpoint.
Interactions:
The Endpoint key is necessary to start the data exchange in a later phase.
Annulations and corrections:
Not applicable
Regional differences:
Not applicable
This section describes the processes for the FSP to prequalify its Delivery Points for a certain flexibility product or service.
This process will not be described in detail and can be found on the FRP website for the respective products:
- Capacity Remuneration Mechanism
Process definition
When an FSP wants to deliver a flexibility service with a certain DGU, the FSP needs to register the flexibility service for that DGU with the DSO. This allows the DSO to perform some checks and the DSO will inform the FRP which SDP-Flex are added to the pool of the FSP. In case of an FSP switch, this action also allows the DSO to inform the old FSP that he has lost a DGU.
Process flow
Start new service
New FSP
DSO
Old FSP
FRP
Request pool
update : start new service
Register new
service
Register change
In case of FSP switch
Stop service for old FSP
Receive message that service is stopped
Receive message that service is registered
Validate request
Receive request to start new service
Register change
Process description
Starting signal:
The FSP sends a request to start a new service to the DSO. Prerequisites:
• The FSP has signed FSP-FRP contract with the FRP
• The FSP has signed FSP-DSO contract with the DSO
• The connection point has a valid NFS if applicable (see NFS-scope) or contract offer
• For services that cannot be requested via the Flex Hub Portal: the DSO has registered the Delivery Point in the Flex Register
• The FSP has a valid mandate from the DGU to have access to the measured and computed data required for the flexibility product(s)
Ends when:
The new FSP has been informed the service has been added.
In case of FSP switch: the old FSP has been informed the service has been removed.
Result:
The Service Delivery Point Flex is registered Exceptions:
• The FSP doesn’t need to have a signed FSP-FRP contract if he/she wants to start a new service for CRM.
• For FCR low-voltage, it is not required that the delivery point is already registered in the Flex Register
Flow:
1. Request pool update: start new service
The FSP sends a request to the DSO to start a new flexibility service.
• the following flexibility services need to be requested via the Flex Hub Portal:
o aFRR
o mFRR
o ToE in DA/ID
o FCR (only high/medium-voltage on DSO-grid)
• the following flexibility services need to be requested via e-mail to the DSO, with a filled in form based on Annex 7 of this document:
o CRM
• the following flexibility services need to be requested via e-mail to the DSO, with a filled in csv-file based on Annex 5 of this document :
o FCR low-voltage
2. Receive request to start new service
The DSO receives the request of the FSP.
3. Validate request
The DSO validates the request and performs some checks:
• Verification of general requirements for flexibility: does the Delivery Point comply with the requirements described in Article 4 of the FSP-DSO contract.
• Verification of specific requirements for the flexibility service: does the Delivery Point comply with the specific requirements for this service such as the metering requirements, see Annex 1 of the FSP-DSO contract.
• Verification that the FSP has a valid mandate from the DGU to have access to measured and computed data of the flexibility product(s).
The DSO does not verify if the service can be combined with existing services on the connection point, as this is the responsibility of the FSP.
4. Register new service
The DSO updates the Flex Register and registers a new Service Delivery Point Flex.
If the service requires real-time data and the Endpoint key is included in the pool update, then the DSO will activate the real-time data exchange.
5. Register change
The FRP registers the change from the Flex Register in its back-end tools.
6. Receive message that service is registered
The FSP receives confirmation from the DSO that the service is registered, either through e-mail or by consulting the Flex Data Hub Portal.
7. Stop service for old FSP
In case of an FSP switch, the DSO stops the service for the old FSP.
If the service required real-time data, the DSO will deactivate the real-time data exchange as well.
8. Register change
The FRP registers the change in the Flex Register in its back-end tools.
9. Receive message that service is stopped
The FSP receives confirmation from the DSO that the service is stopped, either through e-mail or by consulting the Flex Data Hub Portal.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
The process starts when the FSP sends a request for a new service to the DSO.
The DSO will process the request by the start of the next month, provided it is received at the latest 5 working days before the end of the month.
Interactions:
For flexibility services that can be requested through the Flex Data Hub Portal, this process is done
together with the process ‘Identification Delivery Point’.
Annulations and corrections:
Not applicable
Regional differences:
Not applicable
Process definition
When an FSP wants to update the properties of an SDP-Flex in its pool, the FSP needs to register the changes with the DSO. This allows the DSO to perform some checks and the DSO will inform the FRP which SDP-Flex are updated.
Process flow
Update service
Request pool update : update service
FRP
DSO
FSP
Update service
Receive message that service is updated
Validate request
Receive request to update service
Register change
Process description
Starting signal:
The FSP sends a request to update an existing service to the DSO.
Prerequisites:
The FSP has an active service for the SDP-Flex for the current and the next month. The reason for this is to avoid that, in case of an FSP switch, the old FSP can still request updates for the SDP-Flex.
Ends when:
The FSP has been informed the service has been updated.
Result:
The Service Delivery Point Flex is updated.
Exceptions:
Not applicable.
Flow:
1. Request pool update: update service
The FSP sends a request to the DSO to update an existing flexibility service.
• the following flexibility services need to be updated via the Flex Hub Portal:
o aFRR
o mFRR
o ToE in DA/ID
o FCR (only high/medium-voltage on DSO-grid)
• the following flexibility services need to be requested via e-mail to the DSO, with a filled in form based on Annex 7 of this document:
o CRM
• the following flexibility services need to be requested via e-mail to the DSO, with a filled in csv-file based on Annex 5 of this document :
o FCR low-voltage
2. Receive request to update service
The DSO receives the request of the FSP.
3. Validate request
The DSO validates the request.
4. Update service
The DSO updates the Service Delivery Point Flex.
If the FSP has updated the service by adding the Endpoint key, the DSO will activate the real-time data exchange.
5. Register change
The FRP registers the change from the Flex Register in its back-end tools.
6. Receive message that service is updated
The FSP receives confirmation from the DSO that the service is updated, either through e-mail or by consulting the Flex Data Hub Portal.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
The process starts when the FSP sends a request to update a service to the DSO.
The DSO will process the request by the start of the next month, provided it is received at the latest 5 working days before the end of the month.
Interactions:
Not applicable
Annulations and corrections:
Not applicable
Regional differences:
Not applicable
Process definition
A service can be stopped on initiative of the FSP: when an FSP wants to stop delivering a flexibility service with a certain DGU, the FSP needs to stop the flexibility service for that DGU with the DSO. This allows the DSO to perform some checks and the DSO will inform the FRP which SDP-Flex are stopped. The FSP also uses this process in case of a customer switch or combined switch in the supply market.
A service can also be stopped on initiative of the DSO (see Article 5 of FSP-DSO contract):
o in case the requirements of FSP-DSO contract are no longer fulfilled
o in case the functioning of the grid is jeopardized by the flexibility delivery (temporary stop)
The FSP can contest the decision of the DSO.
Lastly, a service can also be stopped when another FSP takes over the SDP-Flex, this is described in the
process ‘Start new service’.
Process flow
Stop service
FSP
DSO
FRP
DSO presumes
SDP-Flex has become non-compliant or
SDP-Flex has become non-compliant jeopardizes the functioning of the grid
Inform FSP of presumption of non-compliant SDP-Flex
Respond to
presumption of non-compliancy
Receive no (valid)
response
Inform FSP of
non-compliant SDP-Flex or of risk to the grid
Request pool
update : stop service
Stop service
Receive message that service is stopped
Validate request
Receive request to stop service
Receive valid response
Receive message of presumption of non-compliancy
Register change
Receive message of non- compliancy or risk to the grid
Process description
Starting signal:
Depending on the situation, the process can start as follows:
• The FSP sends a request to stop an existing service to the DSO, or
• The DSO sends a message to the FSP that the service will be stopped
Prerequisites:
The FSP has an active service for the SDP-Flex for the current and the next month.
Ends when:
The FSP has been informed the service has been stopped.
Result:
The Service Delivery Point Flex is stopped.
Exceptions:
Not applicable.
Flow:
1. Inform FSP of presumption of non-compliant SDP-Flex
The DSO informs the FSP that there is a presumption that the SDP-Flex is no longer compliant with the requirements for participation to flexibility services.
2. Receive message of presumption of non-compliancy
The FSP receives the message from the DSO.
3. Respond to presumption of non-compliancy
The FSP has 5 working days to respond to the message of the DSO.
4. Receive valid response
If the DSO receives a valid response of the FSP within 5 working days, the process stops and the service will not be stopped.
5. Receive no (valid) response
If the DSO receives no (valid) response of the FSP within 5 working days, the DSO will take action to stop the service.
6. Inform FSP of non-compliant SDP-Flex or of risk to the grid
The DSO informs the FSP that the SDP-Flex jeopardizes the functioning of the grid that the SDP-Flex is no longer compliant with the requirements for participation to flexibility services.
7. Receive message of non-compliancy or risk to the grid
The FSP receives the message from the DSO.
8. Request pool update: stop service
The FSP sends a request to the DSO to stop an existing flexibility service.
• the following flexibility services need to be stopped via the Flex Hub Portal:
o aFRR
o mFRR
o ToE in DA/ID
o FCR (only high/medium-voltage on DSO-grid)
• the following flexibility services need to be requested via e-mail to the DSO, with a filled in form based on Annex 7 of this document:
o CRM
• the following flexibility services need to be requested via e-mail to the DSO, with a filled in csv-file based on Annex 5 of this document :
o FCR low-voltage
9. Receive request to stop service
The DSO receives the request of the FSP.
10. Validate request
The DSO validates the request.
11. Stop service
The DSO stops the Service Delivery Point Flex.
If the service required real-time data, then the DSO will deactivate the real-time data exchange.
12. Register change
The FRP registers the change from the Flex Register in its back-end tools.
13. Receive message that service is stopped
The FSP receives confirmation from the DSO that the service is stopped, either through e-mail or by consulting the Flex Data Hub Portal.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
The process starts:
• when the FSP sends a request to stop a service to the DSO
• when the DSO sends a message to the FSP that the SDP-Flex will be stopped
The DSO will process the request by the start of the next month, provided it is received at the latest 5 working days before the end of the month.
If the DSO decides to stop the SDP-Flex due to non-compliancy or if it poses a risk to the grid, the change is applicable immediately.
Interactions:
Not applicable
Annulations and corrections:
Not applicable
Regional differences:
Not applicable
4.3.5. Determine Nominal Reference Power
Process definition
The goal of the process is to define the Nominal Reference Power, which is used to define the maximum power that can be offered for the Capacity Remuneration Mechanism.
FSP & FRP can ask the DSO to calculate a Reference Power. Following methods are currently supported in the market to define the Reference Power:
1) the use of historical data (method 1)
2) the organization of a pre-delivery test (method 2)
For both methods, the DSO makes the Reference Power available to the FRP.
Summary process description
Method 1: the use of historical data
1. FRP requests calculation based on historical data for a defined period
2. DSO performs calculation
3. DSO makes calculation result (= Reference Power) available to FSP & FRP
4. FSP can contest the result of Method 1, and ask for Method 2 when the result is not representative
Method 2: the organization of a pre-delivery test
1. FRP requests calculation based on the activation test
2. The 15’ time periods in which the activation tests take place are determined by the FSP & FRP in consultation with the DSO.
3. The DSO can cancel the test if it jeopardizes the net security.
4. DSO performs calculation
5. DSO makes calculation result (= Reference Power) available to FSP & FRP
Process flow
Figure 16 - Determine Nominal Reference Power
Process description
Starting signal:
The procedure starts when the FRP directly or indirectly submits a request.
Prerequisites:
A valid Net Flex Study or Contract Offer.
The Service Delivery Point Flex has been registered.
Ends when:
The process ends when the DSO has determined the Final Nominal Reference Power for the Delivery Point and informs the FSP.
Result:
The FSP receives the Final Nominal Reference Power. The DSO updates the Flex Register.
Exceptions:
If the DGU participates to the Fast Track Procedure, it does not need to comply with the prerequisites.
Flow:
1. Request or Declare Nominal Reference Power
The FRP requests the DSO to determine the Nominal Reference Power. The request will be send via a pre-defined format, which can be found in Annex 8 of this document .
2. Determine Nominal Reference Power
The DSO determines the Nominal Reference Power, according to the calculation procedure specified in the CRM functioning rules.
3. Send Nominal Reference Power
The DSO sends the Nominal Reference Power to the FSP.
4. Receive Nominal Reference Power
The FSP receives the Nominal Reference Power from the DSO.
5. Contest Nominal Reference Power
The FSP can contest the Nominal Reference Power to the DSO. Contestation needs to be send max 5 working days after the FSP has received the Nominal Reference Power.
6. Determine Final Nominal Reference Power
After contestation, the DSO will determine the Final Nominal Reference Power.
7. Send Final Nominal Reference Power
The DSO sends the Final Nominal Reference Power to the FSP.
8. Receive Final Nominal Reference Power
The FSP receives the Final Nominal Reference Power from the DSO.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
This process starts when the FRP requests a Nominal Reference Power to the DSO. The DSO will determine the Final Nominal Reference Power within the period specified in the CRM functioning rules.
Interactions:
The Nominal Reference Power will be used to define the maximum power that can be offered for the Capacity Remuneration Mechanism.
Annulations and corrections:
Not applicable
Regional differences:
Not applicable
4.3.6. Prequalification check and test by FRP
This process will not be described in detail, since there is little interaction between the FSP and DSO in this process today. It is included to provide the reader with an end-to-end view.
Summary process description
The goal of this process is to ensure the SDP-Flex can deliver the flexibility service according to the FSP-FRP contract. This may include the organization of a simulation test. After a successful prequalification, the SDP-Flex can be used for participation to flexibility services.
Interaction with DSO:
• The 15’ time periods in which the activation tests take place are determined by the FRP in consultation with the DSO.
• In case a simulation test is organized, the DSO can cancel the test if it jeopardizes the net security.
• The FRP can ask the DSO to provide metering data for the SDP-Flex faster than usual if this is necessary for the FRP to review the simulation test.
This process will not be described in detail, since there is little interaction between the FSP and DSO in this process today. It is included to provide the reader with an end-to-end view.
Summary process description
For some products/units (eg. for product CRM and an existing CMU), the FRP will check the status of the CMU during the pre-delivery period. The goal of this process is to ensure the unit can deliver the capacity/flexibility during the contracted period. This will result in additional calculations to determine the Pre-delivery Measured Power and may include the organization of a simulation test. If there is a missing capacity identified after the pre-delivery control, it could lead to penalties and might also impact the initial contracted capacity.
The processes to define the Reference Power are equal to the processes defined in 4.3.6 Prequalification check and test.
This process will not be described in detail, since there is little interaction between the FSP and DSO in this process today. It is included to provide the reader with an end-to-end view.
Summary process description
The goal of this process is to ensure the baseline that is chosen or sent by the FSP is appropriate for determining the delivered flexibility. The FRP performs these checks.
5. Operate
This section describes the processes to collect the bids and clear the market.
This process will not be described in detail, since there is no interaction between the FSP and DSO in this process today. It is included to provide the reader with an end-to-end view.
Summary process description
The goal of this process is to collect the bids from the FSP.
This process will not be described in detail, since there is no interaction between the FSP and DSO in this process today. It is included to provide the reader with an end-to-end view.
Summary process description
The goal of this process is to aggregate all bids from the FSP’s and match them with the flexibility demand of the FRP to clear the market. The bids that are selected have a commitment to deliver flexibility according to the terms and conditions in the FSP-FRP contract.
This section describes the processes for the flexibility delivery by the selected bids.
This process will not be described in detail, since there is little interaction between the FSP and DSO in this process today. It is included to provide the reader with an end-to-end view.
Summary process description
The goal of this process is to deliver flexibility and to register the activation in the Flex Register to calculate and ultimately settle the energy delivered.
Depending on the product design of the flexibility product, the FSP reacts to a certain signal to start delivering the flexibility service. This could be a direct signal by the FRP, a change in grid frequency, a change in market price… The activation is registered afterwards in the Flex Register.
5.2.2. Notify DSO of Activation
Scope
Products:
- mFRR
- SDR
- DA/ID
Process definition
The FSP needs to inform the DSO after an SDP-Flex was activated for a flexibility service. This allows the DSO to keep this information in mind when validating the load profiles of the DGU’s.
Process flow
Inform DSO of activation
DSO
FSP
Notify DSO of Activation
Validate load
profile
Receive activation information
Figure 17 - Notify DSO of Activation
Process description
Starting signal:
The process starts when the FSP sends an e-mail to the DSO to notify the DSO of an activation or when the DSO detects an activation based on a signal provided by the FRP.
Prerequisites:
The SDP Flex is registered in the Flex Register.
Ends when:
The DSO validates the load profile of the DGU taking into account the flex activation.
Result:
The DSO is able to validate a deviating load profile of a DGU that provided a flexibility service.
Exceptions:
Not applicable
Flow:
1. Send activation information to DSO
The FSP sends an e-mail to the DSO with the following information
- EAN of SDP-Flex
- Start time of activation
- End time of activation
- Activated power (if available)
2. Receive activation information
The DSO receives the information of the FSP
3. Validate load profile
The DSO validates the load profile of the DGU, taking into account the flex activation.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
The FSP informs the DSO at the latest on the 1st working day after the activation took place.
Interactions:
Not applicable
Annulations and corrections: Not applicable
Regional differences: Not applicable
6. Measure
Before defining the measure processes, some concepts are introduced that are used in the measure processes.
• 15-minute interval measurement
• 4-second metering data
6.1.2. 2 types of measurement units
• Volume (kWh)
• Power (W)
• Ex-post on a monthly basis
• Ex-post on demand
• (Near) Real-time
• DSO headmeter
• DSO submeter: metered or calculated
• Private submeter
The 15-minute load profile data is validated according to the standard data validation process (UMIG
– HB – ME – 03 – Validation rules) that is in place for AMR and Digital Meters.
The real-time data used in the measure processes is validated according to specific rules, see C8/06
• Technical validations:
o Correct syntax
o Successful decryption
o Complete message: all data fields are present
o Correct data format
o Timestamp measurement is a multiple of 4 s
o Creation timestamp does not lie more than 2s before timestamp measurement
o Grouped message does not contain more than 15 messages
• Functional validations
o SDP-Flex is registered in the Flex Register and linked to a FSP for the concerned timeframe
o The endpoint is registered in the Flex Register and linked to the correct SDP-
Flex for the concerned timeframe
o There is no metering data stored yet for the concerned timeframe
6.2.1. Ex-post Data Communication
Process definition
If a Service Delivery Point Flex requires 15-minute load profile data for a specific flexibility product, the following process flow is used. The collection of the 15-minute load profile data is part of the standard data collection process that is in place for AMR and Digital Meters.
The technical specifications of this data communication is documented in the TRDE and C8/02 . In the future, in case of new rules regarding submetering, the data communication standard will be updated.
Process flow
Ex-Post Data Communication | |
SO | |
Extract list of SDP- Flex that require metering data Gather validated metering data Register validated metering data for flexibility | |
Figure 18 - Ex-Post data communication
Process description
Starting signal:
Once a month, the System Operator extracts a list of all SDP-Flex that require metering data.
Prerequisites:
Ex-post data has been registered and validated in the systems of the System Operator. SDP-Flex is registered in Flex Register
Ends when:
The metering data is registered in the Flex Data Hub.
Result:
Metering data is available for all SDP-Flex that require it.
Exceptions:
Not applicable
Flow:
1. Extract list of SDP Flex that require metering data
The System Operator extracts a list of SDP-Flex that require metering data.
2. Gather validated metering data
The System Operator gathers the necessary validated metering data from its systems and, when necessary, prepares the data for the SDP-Flex.
3. Register validated metering data for flexibility
The System Operator registers the validated metering data.
Steering of the process (general process agreements)
Timings:
The System Operator needs to register the metering data by ((M+1) +11WD) in the Flex Data Hub for the SDP-Flex that require it.
Interactions:
The ex-post data is used for further settlement purposes.
Annulations and corrections:
See chapter on Reconciliation.
Regional differences:
Not applicable
6.2.2. Real-Time Data Communication
Process definition
If a Service Delivery Point Flex requires Real-Time Data Communication for a specific flexibility product, the following process flow is used.
The technical specifications of this data communication is documented in C8/06 .
Process flow
Gateway sends real-time data
SO
DGU/FSP
Real-Time Data Communication
Store real-time data
Validate real-time data
Receive real-time data
Figure 19 - Real-Time Data Communication
Process description
Starting signal:
The gateway sends real-time data to the System Operator.
Once the flexibility contract is activated for a product that requires 4 sec real-time data, the data communication is activated for the endpoint. This endpoint should also be linked to an active Gateway.
Prerequisites:
• SDP-Flex is registered
• Endpoint key is registered
• Endpoint is linked to the gateway
Ends when:
Real-time data is stored successfully in the metering register in the Flex Data Hub.
Result:
Real-time data is available in the metering register
Exceptions:
The FSP can send data in a throttled way when the communication is down and through manual process if that does not work.
Flow:
1. Gateway sends real-time data
The gateway captures the real-time data from the metering device, encrypts it and sends it to the System Operator.
2. Receive real-time data
The System Operator receives the real-time data.